S. B. Bairova, G. M. Abduraupova bemorlar bilan ishlash asoslari

 
SHAM usullarini ko‘rsatish dialogi 
 
Tibbiy xodim: Bemor bilan salomlashish. Umumiy savollar. 
Tibbiy  xodim:  Bolangiz  biron  narsa  icha  oladimi? 
(aniqlashtirish) 
Ona: Ha. 
Tibbiy xodim: Nimalarni? 
Ona: Ozgina suv, choy va guruch qaynatmasi. 
Tibbiy xodim: Umuman, bolangiz har doimgidek miqdorda 
ichayaptimi yoki kamroq, ko‘proqmi? 
Ona: Har doimgidek miqdorda.  
Tibbiy  xodim:  Siz  unga  suv  va  guruch  qaynatmasini 
berayotganingiz  judayam  yaxshi.  (Rag‘batlantirish)  Bolada 
diareya  bo‘lganda,  u  suyuqlik  yo‘qotadi.  Suyuqliklar  ichish  esa 
uni  holdan  toyib  qolishiga  to‘sqinlik  qiladi.  Bolaga  har 

---

68 
doimgidan  ko‘ra  ko‘proq  suyuqlik  ichirishni  davom  ettiring. 
Bolangiz nimalar yeyapti? 
Ona: Hech nima yemayapti. 
Tibbiy  xodim:  Siz  nima  deb  o‘ylaysiz  nima  uchun? 
(tushunish) 
Ona:  Bolam  och  bo‘lmasa  kerak  yoki  betobligi  sababli 
ishtahasi yo‘qdir. 
Tibbiy  xodim:  Ha,  ko‘pincha  shunday  tuyuladi.  Lekin  bola 
kuchsizlanib  qolmasligi  uchun,  uning  ovqat  yeyishi  juda 
muhimdir. Unga qanday ovqat bera olasiz? 
Ona: Guruch. 
Tibbiy  xodim:  Juda  yaxshi.  Balki  guruchga  ezilgan  sabza-
votlar  va  ozgina  yog‘  qo‘shib  ko‘rarsiz.  Agar  ovqat  juda  yum-
shoq bo‘lsa, bola osonroq yeya oladi. Uni ovqat yeyishiga ko‘n-
diring:  ovqat  unga  kuchli  bo‘lib  qolishi uchun zarurdir. Bolan-
giz boshqa dori vositalari yoki boshqa davoni qabul qilayaptimi? 
Ona: Yo‘q. 
Tibbiy  xodim:  Juda  yaxshi.  Agar  siz  bola  kuch  yig‘ib  olishi 
uchun  unga  ko‘p  suyuqlik  bersangiz  va  ovqatlanishiga  yordam 
bersangiz,  bolangiz  bir  necha  kunda  sog‘ayib  ketadi.  Yana 
quyidagilarni esingizda tuting, agar:  
U ovqat yeya olmasa yoki suyuqlik icha olmasa, yoki uning 
najasi  tez-tez,  suyuq  kelsa,  yoki  u  qayt  qilsa,  tana  harorati 
oshsa,  yoki  uning  najasida  qon  bo‘lsa,  zudlik  bilan  shifokorga 
murojaat qiling. 
Agar  siz  shu  belgilardan  birortasini  sezsangiz,  uni 
ovqatlantirishni va suyuqlik berishni davom ettiring va shifokor 
oldiga  olib  boring.  Mana  bu  broshyurani  oling.  U  siz  nima 
qilishingiz kerakligini eslab qolishingizga yordam beradi.  
Tibbiy  xodim  bolani  uyda  qanday  parvarish  qilish  haqidagi 
broshyurani onaga beradi. Ular birgalikda uni ko‘rib chiqadilar. 
Tibbiy xodim: Endi iltimos, bolangizga nimalar qilishingizni 
takrorlab bering (qayta bog‘lanish). 
Ona:  Men  unga  ko‘proq  suyuqlik  beraman  va  ovqatlan-
tirishga harakat qilaman. 
Tibbiy xodim: U qancha suyuqlik ichishi kerak? 
Ona: Odatdagidan ko‘proq suyuqlik ichirishim kerak. 
Tibbiy xodim: Uni ishtahasini ochish uchun nimalar qilasiz? 

---

69 
Ona: Men unga yumshoq, ezilgan ovqat tayyorlab beraman. 
Unga ovqatni oz-ozdan tez -tez beraman. 
Tibbiy xodim: Siz qachon shifokorga murojaat qilasiz? 
Ona:  Men  kuzatib  boraman:  agar  uning  tana  harorati 
ko‘tarilsa, najasida qon paydo bo‘lsa. 
Tibbiy  xodim:  Ha,  siz  uning  ovqat  yeya  olishiga,  suyuqlik 
icha  olishiga  va  ko‘p  qayt  qilmasligiga  ham  e’tibor  berishingiz 
kerak.