Mahallat, begәt, tumanat
,
bөlүkәt,
bag’at
.
SHuni aytish kerakki, qadimgi turkiy tilda
og’lan, erәn
so’zlarida
uchraydigan ko’plik ma’nosi eski o’zbek tilida ko’plik ma’nosida emas, balki
birlik ma’nosida qo’llangan:
Yыg’g’g’g’ыңыz
beglәrү
og’lanlarnы (SHB).
Erәnlәr
ayturlar (Taf.).
Ma’lumki, hozirgi o’zbek tili leksikasida arab so’zlari ma’lum o’rin tutadi. Bu
hol eski o’zbek adabiy tilida kuchliroq bo’lgan. SHu munosabat bilan ko’plik
shaklida o’zlashtirilgan so’zlar ko’plik ma’nosida qo’llangan:
shuarā (shoirlar),
ulama (olimlar), salātыn (sultanlar).
Ayrim hollarda bunday so’zlar birlik
ma’nosida o’qilib, ularga –lar\\-lәr qo’shimchasi qo’shilavergan:
Yolda
ajayыblar
kөrdilәr (QR). Burung’ы shuarā va
akābirlar
zaylыda mazkur bolg’aylar (MN).
Do'stlaringiz bilan baham: |