S a m a r q a n d d a V l a t u n I v e r s I t e t I r a h m o n q u L o r z I b e k o V

Pardai nozu hayo xomush la ’lingdin ко ‘tar,
Ikki gul bargini bir-birdin gahi guftora och...
Farzand mehri elitar g ‘am zangini k o ‘nguldan,
Harchand shod erurman bu ikki toza guldan
kabi tiniq va mumtoz baytlarini o'qigan, eshitgan ahli davron 
unga ofarinlar aytdi. Uning sha’nida g'azallar, qasidalar, hatto 
dostonlar bitdilar. Nodir taxallusli shoir Nodiraga bag'ishlab 
yozilgan «Haft gulshan» dostonida shoirani «tolei sho'r», lekin 
davr fozillariga, shoiru allomalariga homiylik qilgan mo“ tabar 
inson, deb ta’riflaydi:
Xure bu sifat ila kelur oz,
Xurshed kabi jahonda mumtoz-
Olam aro baski hukmrondur,
Bilqisi mamoliki zamondir.
Sultoni nujum ham falakraxsh,
Himmat karami aro jahon baxsh.
Fazl ahliga berdi oncha poya,
Mehridin alar boshida soya...
Aningdek kelmagay dahr ichra oyim,
Aning k o ‘ngli saxovat birla doyim...

---

Dilshod Otin Nodirani «Ilm-odob va nazm osmonining 
yulduzi, ushshoqlar g‘azalxoni», deb ta’riflaydi. Xotif taxallusli 
shoir esa «Aqlu donishi, mo“ tabar so'zlari va fazilatlari bilan 
«Nodirai davron» shaxs sifatida ulug‘laydi.
Nodiraning o‘z she’rlari qatlamlarida uning asarlarining ta’sir 
hududlarini, ma’naviyat olamidagi bezavol mavqeini bashorat 
qiluvchi shunday faxriya baytlari ham bor:
Bo‘lubtur Nodira mumtozi m a ’ni,
Kalomi ravshanu ash’ori farrux...
Nodira har so ‘zki insho ayladi
,
Aydi anga ahli davron: «Marhabo»!
Bugun istiqlolga erishgan zaminimizda Nodiraning porloq 
xotirasini tez-tez esga olib, uni adabiyotimizning mumtoz 
namoyandasi sifatida olqishlab turmog‘imiz lozim. Nodira 
shafqatsiz amir Nasrullo tomonidan qatl ettirilganligi jahon 
tarixidagi eng dahshatli fojiaviy hodisalardan biridir. Bu fojia 
haqidagi ma’lumotlar o‘sha davrda yashagan Mutribning 
«Shohnomai devona Mutrib», Mirzo Olimning «Ansob us-salotin 
va tavorixi xavoqin» asarlarida chuqur achinish bilan bitib 
qoldirilgan. Mullo Niyoz bin Oxund Muhammadning «Tarixi 
Shohruxiya», Armaniy Vamberining «Buxoro yoxud 
Movarounnahr tarixi» asarlarida ham bu haqda gapiriladi.