С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

•— Номаъқул қнлибсан,— доди ота.м ва бир оз жим турганидан
сўнг юмшоқлик билан сўради:
— Нега мактабга бормайсан?
— Домла уради.
— Уришга ҳадди йўқ, уролмайди. Агар домла сени урса, мен
унинг қулоғини кесиб оламан,— деди отам ва киссаеидан нпчоқ-
часини чиқариб менга кўрсатиб такрорлади:
— Агар домланг сени урса, шу ничоқча билан унинг қулогини
кесиб оламан.
Мен отамнинг бу сўзидан жуда қувондим.
«Майли, домла мени бир марта уриб кўрспн, мен уни отамга
айтай-да, отам домланинг қулоғини кессин, мен борнб унипг
кесилган қулоғини томоша қилай»,— деб кўнглимдан ўтказдим.
Лекин бу тилакдан ўзим қўрқа бошладим. Чунки шу ёшга
киргунимча мен ҳеч қаттнқ калтак емаган эдим. Домланинг
таёги оёғимга тегаётганини хаёлимдан ўтказганпмда, товонларнм
ачир, ловиллаб огрир ва нафасим қисилиб. ўнкам орқамга ёпишар
эди, шунинг учун домлайинг қулоғн кесилган ҳолда кўриш томо-
шаси баҳридан ўтмоқчи бўлдим.
Лекин кўнглим бунга ҳа.м ризолик бер.мас эди. Чунки қўшни-
мизнинг қулоғи кесилган бир эшаги бор бўлиб, эгаси уни мнннб
чиққанда, болалар ҳар қачон:
— Қулоғи йўқ эшак, қулоқсиз эшак!— дея қийқириб чанак
чалиб кулшпар эди. Мен бўлсам, болаларга қўшилиб қувонган
ҳолда югураверар эдим.
Мен ўйлар эдим: «Агар болалар домлапинг қулогп кесилганини
кўрсалар, бу кунгидай ўйнаймиз деб бир-бировларини уриб юрмас-
лар, балки қулоқсиз домлани кўриш улар учуп роса мароқли
томоша бўлар эди-да».
Менинг хаёлимга бир тадбир келди, агар у тадбир амалга
ошса эди, ўзим таёқ емасдан, домлани қулоқсиз ҳолда кўрар эдим.
Шу мулоҳаза билан отамга айтдим:
— Агар аввал бориб домланинг қулогнни кесмасангиз, мен
мактабга бормайман.