С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

табга юборар эдилар.
Хайринтки, бу мактабда ўқувчи болаларнинг қаммаси ҳар куни
мунтазам давом қилмас эдн, акс ҳолда ўтириш нари турсин, ҳуж-
рада тикка туришга ҳам жой топилмаган бўлар эди. Шундай
бўлса ҳам болалар амир знндонида қамалган бандилар каби, бир-
бировларинп босиб, тиқилиб, қийналиб ўтирар эдилар.
Мен бу мактабхонанинг бизнинг катакчага ўхшаганини ҳануз
унутганим йўқ. Визнннг катакчампзда эса онам товуққа тухум
бостирган эди, янги тухумдан чиққан жўжалар бнр-бировларини
босиб она товуқнинг қаноти остига тнқилар эди. Ву мактабхона-
даги болалар ҳам бир-бировларини босиб ўтиршида худди шу
жўжаларга ўхшардилар, фақат икки ўртадаги фарқ шугина
эдикп, бизнинг жўжаларимизнинг чугурлашлари қулоққа бир
турли ёқар, аммо бу мактабхонадаги болаларнннг қнчқиришлари,
дод-бсдодларнинг зарбидан эса кишипинг қулоги иортлаш даража-
снга келар эди...
II
Мени мактабга отам олиб борди, у, ҳолваи учун бир лаъли
кулча нон ва магизни бир дастурхонга ўраб, ўзи билан олиб
борган эди.
Домла мен билан отамни ўз рўпарасига ўтирғизди. Дастурхонни
очиб, кулчалардан бирини ушатди, ўзи бнр бурда олиб, отамни
ҳам нон ейишга ундади, отам ҳам бир бурда нонни олнб синдириб
огзига солди. Сўнгра домла ушатилган кулча бурдаларини товуқ-
ларга берадигандек майдалади ва бу нон бўлакчаларини мактаб-
хонанннг ҳар томонига — болаларнинг устига қараб сочди.
Ву вақт мактабхона пчида ур-ур, сур-сур, бир-бировининг
чопои ва кўйлакларини йиртиш, қулоқларини чўзиш, кўзларини
ўйиш ва юзларини тнрнашлар бошланди. Вунинг устига, болалар-
нинг йиги-сиғиси, доду фарёди гўё мактаб томини осмонга кўтарар
эди.
Ву нон ушоқлари устида жанжал-тўполон бўлиб турганда,