S a b d I r a s I l o V, N. T o L i p o V, >N. O r ip o V a


Qisqa  vaqtli  etyud.  Gullar



Download 2,87 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/170
Sana25.01.2022
Hajmi2,87 Mb.
#409365
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   170
Bog'liq
50. Tolipov N., Abdirasilov S., Oripova N. «Rangtasvir».T.O‘zbekiston ,2006.

Qisqa  vaqtli  etyud.  Gullar. 
Gullar  etyudi.
www.ziyouz.com kutubxonasi


Qisqa  muddatli  etyud- 
larni  bajarish  maqsadi  tur­
licha  bo'lishi  mumkin:  bir 
holatda  etyud  uzoq  davomli 
ish  oldidan  bajariladi  va 
unda  naturadagi  rang  mu­
nosabatlari  tahlil  qilib  o'r- 
ganiladi  hamda  uning  kolo- 
ritiga  hos  birinchi  taassu- 
rotlar  belgilanadi:  boshqa 
Natyurm0rt 
etyudi.
holda  esa  —  shakllarni
qo'shimcha  va  puxtaroq  o'rganish  maqsadida  uning  mayda 
bo'laklari  (inson  qo'lining  etyudi,  manzaraning  ayrim 
bo'laklari)  aniqlanadi.  Rangtasvirning  ayrim  qonuniyat­
larini  puxta  o'rganish  uchun  dala  amaliyotida  etyudlar 
bajariladi:  umumiy  yoritganlik  holati,  kolorit  yaxlitligi  va 
h.k.  Manzaraning  etyudini  tasvirlashda  har  doim  yorug'lik 
tez-tez  o'zgarib  turadi.  Hattoki  quyosh  bulutlar  ortida 
bo'lsa  ham,  u  manzaraga  bevosita  ta’sir  qiladiki,  seansni 
boshlanishida  va  so'nggida  manzaradagi  yorug'lik  holati 
doim  turlicha  bo'ladi.
Natyurmortning  umumiy  tus  va  rang  holatini  xona- 
ning  ichki  sharoitida  aniq  kuzatish  uchun  tuzilgan  sodda 
natura  qo'yilmalari  bilan  bir  nechta  qisqa  muddatli  ety­
udlar  bajarilsa,  ammo  yorug'lik  manbai  har  xil  maso­
fada  joylashtirilgan  bo'lsa,  ya’ni  deraza  yaqinida,  xona 
o'rtasida  va  derazadan  uzoqlashgan  holatda  (xonaning 
ichkarisida).  Dastlabki  natyurmort  qo'yilmasi  derazaga 
yaqinroq  joylashtiriladi,  natijada  u  boshqalarga  nisbatan 
kuchliroq  yoritilgan  bo'ladi.  Keyingi  qo'yilmalarni  yori- 
tilishi  esa  biroz  sustroq  bo'ladi.  Bu  o'quv  qo'yilmalari 
orqali  etyudlardagi  soya-yorug',  rang  hamda  yoritilishni 
pasaytirilishi  yoki  kuchaytirilishiga  bog'liq  holda  etyudn- 
ing  umumiy  tus  va  rang  holatini  qanday  ko'rinishini 
namoyish  etiladi.
Koloritga,  ya’ni  rang  qatorining  birligi  va  uyg'unligiga 
hos  qisqa  fursatli  etyudlar  bajarish  muhimdir.  Bunday
www.ziyouz.com kutubxonasi


maqsadli  qo ‘yilmalarda  qandaydir  m a’lum  bir  rang  us- 
tun  turishi  kerak.  Masalan,  natyurmortni  sun’iy  issiq 
yorug'lik  bilan  yoritish  mumkin.  Bunday  etyudlarda  may­
da  bo'laklarni  batafsil  ishlab  chiqishga  hojat  yo'q.  Muhi- 
mi,  rang  gammasini,  uning  birligi  va  uyg'unligini  tushu­
nib  yetkazish.  Qisqa  muddatli  etyudlardagi  qo'yilmalarni 
issiq  va  sovuq  gammalarda  almashtirib  turish  lozim.
Yosh  rassomning  uzluksiz  mashqlari  natijasida,  rang- 
lardagi  nozik  o'zgarishlarni  farqlashga,  kuzatuvchanlikni 
rivojlanishiga,  rang-baranglikni  sezishga,  hamda  tasviriy 
vositalami  mohirona  egallashiga  zamin  yaratadi.  Tajribali 
rassomlarning  etyudlarini  kuzatganda  ularning  nihoyatda 
nafis  va jozibali  tasvirlanganiga  havas  bilan  qaraymiz.  Na- 
turaning  rangdor  koloritli  holatini  mohirona  tasvirlash 
mahorati  uzluksiz  amaliy  ishlash  natijasida  erishiladi.
Shunday  qilib,  naturaning  asosiy  obyektlari  orasidagi 
umumiy  va  katta  ranglar  munosabatini  ma’lum  tus  va 
ranglar  ko'lamida  saqlanganligi  rangtasvirning  asosidir. 
Shular  asosida  obyektlarning  keyingi  ranglarda  ishlashn­
ing  o'ta  nozik  jarayoni  amalga  oshiriladiki,  bu  tabiatni 
diqqat  bilan  kuzatish,  uni jonli  his  etish  natijasidir.  Buning 
ustiga,  rangli  tasvir  natyurmortning  alohida  buyumlari 
yoki  manzara  obyektlarini  nushasini  yuzaki  ko'chirish 
orqali  yaratilmaydi,  u  buyumlarning  rang  munosabatlari 
va  ularning  fazoviy  kenglik  bilan  birga  o'zaro  bog'liq  hol­
da,  yaxlit  obraz  asosida  rassomning  idrok  etishi  natijasida 
quriladi.  Har  qanday  natura  qo'yilmasini  yaxlit  obraz  si­
fatida  qabul  qilish  lozim.  Natyurmortning  turli  narsalar­
dan  tuzilganligini,  masalan,  qum g'on,  olma,  piyola; 
manzarada  esa  —  alohida  osmon,  o'rmon  va  yiroqdagi 
ko'kimtir  tog'larni  ma’lum  vaqtga  yoddan  chiqarish  ker­
ak.  Naturaga  bunday  qarash  orqali  buyumlarning  shaxsiy 
rangini  ko'rish  mumkin —  bu  rangli  kartinaning  bir  qis­
mi  xolos,  ranglarning  jarangdorligi,  uning  yaxlitligi  tas­
virlash  mobaynida  namoyon  bo'ladi,  bu  esa  xuddi  turli 
musiqa  asboblarida  ijro  etilayotgan  yaxlit  simfonik  asar 
singari  jaranglaydi.
www.ziyouz.com kutubxonasi



Download 2,87 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   170




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish