S a b d I r a s I l o V, N. T o L i p o V, N. O r ip o V a

1
 
И.И. Гинзбург. Чистяков и его педагогическая система Л . — М ,
1944, 17 0 -б ет .'
2
 
Р. Фальк. Беседы об искусстве. 21-бет.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

0
T A S V I R N I N G Y A X L IT L I G I
Q
6 $
VA K O M P O Z I T S I Y A M A R K A Z I 
M
Shakllari puxta ishlangan va tasviri yaxlit saqlangan 
etyudni yakuniga yetkazish o‘ta mushkul masaladir. Bun- 
day vazifani yosh rassom darhol hal eta olmaydi. Odatda 
tajribasiz rassom mashqida buyumlarning hamma bo‘laklari 
ularning rang va tus dog‘lari turli fazoviy ko'rinishlarda 
joylashtirilgan va bir xil urg'u-kuchlanishda tasvirlanadi. 
Birinchi va undan keyingi qatorlardagi buyumlar ko‘zga 
birdaniga tashlanib ranglavhani maydalashtirib yuboradi. 
Bularning hammasiga sababchi naturani bir butun umum- 
lashtirib ko‘ra bilmaslik, hamda kompozitsiya markazini 
ajrata olmaslikdir.
Tasvirning yaxlitligi va birligi — bu nafaqat yaxlit 
kolrishning, balki asosiyni, ya’ni kompozitsiya markazini 
aniqlash hamdir. Rangli tasvir kompozitsiyasining yax­
litligi asosiy va ikkinchi darajali o'zaro munosabatdagi 
barcha unsurlarni birlashtirib yagona asar holiga keltirish- 
ga bog'liq.
Asosiysi odatda surat tekisligining optik markazi yaqi- 
nida joylashgan bo'ladi. Uni ajratib ko'rsatishda rassom 
detallarni umumlashtirishi, kompozitsiya markazidan uzo- 
qlashayotgan buyumlardagi tus va rang kuchini sustlash- 
tirishi, barcha tus va rang munosabatlarini asosiyga bo‘y- 
sundirishi lozim. Bularning hammasi tomoshabin diqqati- 
ni kartinaning asosiy kompozitsion markaziga yo‘naltiri- 
shiga imkon beradi.
Tajribali rassomlarning asarlari hamisha yaxlit ko'rina- 
di. Agar portret bo'lsa, u holatda kiyim, qo‘llar, fondagi
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

www.ziyouz.com kutubxonasi

---