GUNASHBONUNING ONASI
|
1.
|
Oshiqqan qiz erga yolchimas va teshikmunchoq yerda qolmas.
|
GUNASHBONU
|
2.
|
Ertagi savdoning dahsar og‘irligi bor.
|
3.
|
Po‘lat pichoq qinsiz qolmas.
|
4.
|
Kechki ekinning xatari bor.
|
5.
|
Bosh eson bo‘lsa, do‘ppi topilur.
|
6.
|
Ertagi ishni kechga qo‘ygudek emasdur.
|
KO‘RQUSH
|
7.
|
Bor maqtansa topilur yo‘q maqtansa chopilur.
|
8.
|
Yolg‘on masal turmas.
|
9.
|
Uyat o‘limdan qattig‘.
|
10.
|
Ermon yog‘ochining egilgani-singani, er yigitning uyalgani o‘lgani.
|
11.
|
Dala tuzni suv olsa, qo‘ng’ir g‘ozning to‘shidin, quloqsizga so‘z aytsang qulog‘ingning toshidin.
|
12.
|
Bo‘l! Og‘iz bo‘lma oyoq bo‘l.
|
13.
|
Oyoq yugurigi oshga, og‘iz yugurigi boshga.
|
14.
|
Teng tengi bilan tezak qopi bilan.
|
15.
|
Borlikdan maqtanma, maqtangan qiz to‘yda uyalar.
|
16.
|
O‘zini maqtagani, o‘lumning qorovuli
|
17.
|
Oyni etak bilan yashirsa bo‘lurmu?
|
18.
|
Chumchuq semirsa botmon bo‘lurmu?
|
19.
|
Olako‘zanak ola bo‘lsa ham, arslon bo‘lmas, olato‘g‘anoq olg‘ur bo‘lsa ham ahvoli ma’lum.
|
20.
|
Ebi bilan so‘zlaganning qurboni bo‘l.
|
21.
|
Qo‘chqor bo‘lur qo‘zining peshanasi do‘ng bo‘lur, og‘a bo‘lur yigitning peshanasi keng bo‘lur.
|
22.
|
Chuchvarani xom sanabsan.
|
23.
|
Otasi urmas qo‘ng‘izni bolasi urar to‘ng‘izni.
|
24.
|
Halvo degan bilan og‘iz chuchumas.
|
25.
|
Ayoz haddingni bil barchani qo‘y, o‘zingni bil.
|
26.
|
Namangan shahri vayron oti ulug‘ sufrasi qurug‘.
|
27.
|
Uyda chaksa uni yo‘q, tom boshida qo‘sh tanur.
|
28.
|
Sichqon sig‘mas iniga, g‘albir bog‘lar dumiga.
|
29.
|
Taanniy rahmondin va ta’jil shaytondin.
|
30.
|
Shirin-shirin so‘zlasang ilon inidan chiqar, achchiq-achchiq so‘zlasang musulmon dinidan chiqar.
|
31.
|
Behuda zo‘riqish belni sindiradi.
|
32.
|
Qalb qozoni qaynamas, qaynasa ham quyulmas.
|
33.
|
Haromzodaning quyrug‘i bir tutam.
|
34.
|
Yaxshilik qil suvga sol suv bilmasa baliq bilur, baliq bilmasa xoliq bilur.
|
35.
|
Qizni kim suymas, qimizni kim ichmas.
|
36.
|
Karnaychidan nima ketar? Bir puf.
|
37.
|
Sigir suv ichguncha buzoq muz yalar.
|
38.
|
Erga bersang oshingni, erlar silar boshingni, itga bersang oshingni itlar chaynar boshingni
|
39.
|
Esing borida etagingni yop.
|
40.
|
Yaxshi bilan yurding yetding murodga, yomon bilan yurding qolding uyatga.
|
41.
|
Yomonga yondashsangiz balosi yuqar, qozonga yondashsangiz qarosi yuqar.
|
42.
|
Biz qo‘y ko‘rmagan bo‘lsak ham, qiy ko‘rgan edik
|
43.
|
Oz oshim g‘avg‘osiz boshim.
|
44.
|
Osh egasi bilan totlig‘.
|
45.
|
Yenglar, ichinglar, isrof qilmaglar.
|
46.
|
Avval taom so‘ngra kalom.
|
47.
|
Ayron tilab kelsang, chelagingni yashirma.
|
48.
|
Er boshiga ish tushsa, o‘tuk chechmay suv kechar, ot boshiga ish tushsa, so‘luq birla suv ichar.
|
49.
|
Bo‘zchi belboqqa yolchimas.
|
50.
|
Ming qarg‘aga bir kesak.
|
51.
|
Mushuk ilmog‘idagi quyruqni ololmay, “Puf sassig‘” degan ekan.
|
52.
|
Ko‘rushmasang, otangni yiqit.
|
YAPALOQQUSH
|
53.
|
Karnay misdin balg‘am isdin.
|
54.
|
Ko‘r tutganini qo‘ymas va kar eshitganini qo‘ymas.
|
55.
|
Bitar ishning bo‘shiga-yaxshi kelur qoshiga.
|
56.
|
Bemor tuzalgisi kelsa – tabib o‘z oyog‘i bilan keladi.
|
57.
|
Ishtonsiz tizzasi yirtiqqa kular.
|
58.
|
Cho‘bni xor tutsang ko‘zga tushar.
|
59.
|
Yaxshi nafas yarim mol.
|
HUDHUD
|
60.
|
Yumruq bukulib sang bo‘lmas, echku yugurib lang bo‘lmas.
|
61.
|
Kesg‘on oshga o‘xsharmu yavg‘on bulomuq.
|
KUYKUNAK
|
62.
|
Yaxshilar topib so‘zlar, yomonlar qopib so‘zlar.
|
63.
|
Kichkina demang bizni ko‘tarib uramiz sizni.
|
64.
|
Kuykunak o‘z yerida g‘oz o‘lur ham o‘rdak.
|
65.
|
O‘zingni er bilsang birovni sher bil.
|
66.
|
Katta kema qaydin yursa, kichik kema andin yurur.
|
67.
|
Bo‘ri bormog‘ina quvonur, yemog‘ina yo‘q.
|
68.
|
Taka bo‘lsin suti bo‘lsin
|
KULONKIR
|
69.
|
Tanimasni siylamas.
|
70.
|
Oz oshg‘a endi imdod yo‘q.
|
71.
|
Xo‘b bo‘lur, osh deganda quruq kalla yugurar.
|
72.
|
Quyrug‘i uzun tovushqon, yomon bo‘lur so‘zni bir-biriga qo‘shqon.
|
BOYO‘G‘LI
|
73.
|
Taom yemakda so'zlab yemak yaxshidur, hayvondek xomush taom yemak, ozoda mardum shevasidan
ermas.
|
74.
|
O‘tirgan qiz o‘rin topar.
|
75.
|
Yolg‘iz otning changi chiqmas, changi chiqsa ham dong‘i chiqmas.
|
76.
|
Ot olsang o‘yung birla kengash.
|
77.
|
Ko‘pga kengash o‘z bilganingni qil.
|
78.
|
Yoreki ahlast, kori o' sahlast. (Do‘stlar ahil bo‘lsa ishi oson bo‘ladi.)
|
79.
|
So‘zni aytgin uqqanga, jonni jonga suqqanga.
|
80.
|
Qo‘ynidin to‘kulsa qo‘njiga.
|
81.
|
Oltunning bitgan yerda qadri bor.
|
82.
|
Changal o‘z joyida kun ko‘rar.
|
83.
|
Yomonning kuchi yapaloqqa yetar.
|
84.
|
Anglamay so‘zlagan og‘rimay o‘lar, chaynamay yeganlar kavshamay ketarlar.
|
85.
|
It qilg‘onini- itorchi qilmas.
|
86.
|
Sopol chinni bo‘lmas, begona ini bo‘lmas.
|
87.
|
Qat’i silayi rahm yomondur
|
88.
|
Xayrishiga jarchi bo‘lsang ma’lul bo‘lma.
|
89.
|
Sinagan yov urushga yaxshi.
|
90.
|
Yaxshi topib so‘zlar, yomon qopib so‘zlar.
|
91.
|
Boshga tushganni ko‘z ko‘rar.
|
92.
|
Yiqilgan kurashga to‘ymas.
|
93.
|
Boshga tushganni ko‘z ko‘rar.
|
SHO‘RNUL
|
94.
|
Sarnavishti ahli ma'no chun qalam boshad siyoh. (Ilm ahlining baxti qalam singari qora.)
|
95.
|
Olarda hisobi to‘qqiz berarda hisobi o‘ttiz.
|
KORDON
|
96.
|
Yetim o‘g‘il saqlasang og‘zi-burning qon etar, yetim qo‘zi saqlasang og‘zi-burning moy etar.
|
97.
|
Ema bilgan qo‘zilar ikki onani emar, ema bilmas qo‘zilar o‘z onasini emolmas.
|
98.
|
Singan bo‘yinni qilich kesmas.
|
99.
|
Shayxning hunari bo‘lmasa xonaqoh tang.
|
100.
|
Qalovin topsa qor yonar, qalovin topmasa qoqshol o‘tin ham yonmas.
|
101.
|
Er tilagan yerda aziz.
|
102.
|
Qizni oshig‘iga ber.
|
103.
|
Qiz saqlaguncha tuz saqla.
|
104.
|
Bugungi naqd o‘pka ertangi quyruqdin yaxshidur.
|
105.
|
Egasini siylagan, itiga so‘ngak tashlar.
|
KORDON
|
106.
|
Qizim, senga aytrman, kelinim, sen eshit.
|
107.
|
Qarindoshim qora qozonim.
|
108.
|
Qarindoshing o‘lsa-o‘lsun, qadrdoning o‘lmasun.
|
109.
|
Ko‘rpangga qarab oyog‘ uzat.
|
110.
|
Yetim qizga yelpig‘uch chikora.
|
111.
|
Eshak yo‘li qotqoqda emas, botqoqda ma’lum bo‘lur.
|
112.
|
Yov ketgandan so‘ng qilichingni (yerga) chop.
|
113.
|
Yomon otga yol bitsa, yoniga to‘rsiq bog‘latmas, yomon erga mol bitsa, yoniga qushni qo‘ndirmas.
|
|