Solihbek Oxund javobi: «Bizlar voqyea va hodisalarni bekitmasdan ma’lum qilamizki, Toshkentdan Oqmasjidgacha va bu yerdan Fuljagacha bo‘lgan shahar va qal’alar Toshkentga qarar edi. Bu joylarni rus askarlari urush va talash bilan qo‘llariga kirgizdilar. Urush to‘satdan, muhlatsiz va so‘zsiz olib borildi. Toshkent shahri zulhijja oyining yarmidan boshlab safar oyining 12-kunigacha, ya’ni 42 kun davomida suvsiz, oziq-ovqatsiz qoldirildi. Mullo Alimqul lashkarboshi shahid bo‘lgandan keyin (himoyachilar) sardorsiz qoldi. Buxoro, Xorazm va farg‘onaliklar yordam bermadilar. Toshkentliklar vatani va dini uchun qattiq turib urushni davom ettirdi. Seshanba kuni yarim kecha o‘tgandan keyin, saharga yaqin rus askarlari Xiyobon darvozasi va qal’aning devori ustidan fuqaro uyqudaligi vaqtida bostirib kirdi. Shundan keyin yana urushga kirishib, payshanba kungacha ikki kecha-kunduz urushib turdilar. Bu o‘rtada ko‘p imoratlar, do‘konlar va uy-joylarga o‘t tushib och, tashna, suvsiz yakkama-yakka urush bo‘lib oxirida yarashish sulhi tuzildi». Bu haqiqiy ahvolni aks ettiruvchi javob general Chernyayevni g‘azabga keltirdi. U Domla Muhammad Solihbek Oxund so‘ziga qo‘shiluvchi kishilarning bir tarafga o‘tishlarini buyurdi. Shundan keyin shahar kattalaridan 6 kishi (Hakimboy, Berdiboy, Azimboy, Mulla Mirzaa’lam Oxund, Mulla Muzaffarxo‘ja va Mulla Fayzinor Domla) Domla Muhammad Solihbek Oxund so‘zini quvvatlab ko‘rsatilgan tarafga o‘tdi. Ular va Domla Muhammad Solihbek Oxund darhol rus askarlari tomonidan o‘rab olinib qamoqqa jo‘natildi. Bu holat to‘plangan shahar a’yonlariga ta’sir ko‘rsatgan bo‘lsa kerak, ular general Chernyayev aytgan ahdnomani u talab qilgan mazmunda tayyorlab berishni zimmalariga oldilar. Hakimxo‘ja qozi kalon ahdnomani bezash va tuzishni Abdusattor Qorabosh o‘g‘liga topshirdi. Ahdnoma tayyorlangandan so‘ng unga shahar kattalari va savdogarlari qo‘l qo‘yib va muhr bosib general Chernyayevga topshirildi. General Chernyayev Domla Muhammad Solihbek Oxund va uning tarafdorlarini Sibirning Tomsk shahriga surgun qildi.
General Chernyayev ahdnomani Abusaid va Xodixo‘ja ismli savdogarlar qo‘liga berib, Sankt-Peterburgga podshoga olib borishni buyurgan. Rus hukumati bu ahdnomani bosqinchilikni yashirish va jahon matbuotida Turkiston, jumladan Toshkentning Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olinganligi haqidagi xabarlarini bartaraf qilish maqsadida chet el mamlakatlariga tarqatdi. Jumladan, Turkiyadagi rus elchixonasi ahdnoma nusxalarini ko‘paytirib Istanbul ko‘chalari, bozorlari va do‘konlariga yopishtirib qo‘ygan.
Shunday qilib, general Chernyayev Toshkentni bosib olgandan so‘ng ahdnomani, ya’ni sulh shartlari va haqiqiy ahvolni buzib ko‘rsatuvchi qalbaki hujjatni tuzishga erishdi. 1865 yil sentyabr oyida Orenburg general-gubernatori Krijanovskiy Toshkentga kelib shahar Rossiya imperiyasi tasarrufiga o‘tganligini e’lon qildi. Buni u Toshkentni Buxoro va Qo‘qon xonliklari ta’siriga berilib ketmasligining oldini olish maqsadida qilgan edi. Chunki shaharda ayrim guruhlarning o‘sha xonliklar yordamida urushni davom ettirish harakati sezilmoqda edi. Buxoro xoni Muzaffar Toshkentga elchi yuborib shahardan rus qo‘shinlarini olib chiqib ketishni Chernyayevdan talab qilgan edi.
Falabalardan dimog‘i ko‘tarilgan Chernyayev o‘z boshlig‘i Krijanovskiy bilan munosabatlarini keskinlashtirib, o‘zboshimcha xatti-harakatlarni avjiga chiqarib yubordi. Bunday harakatlar Sankt-Peterburg hukumati yuqori rahbarlariga ham yoqmadi. Buning ustiga Chernyayev 1866 yil fevral oyida Jizzaxda Buxoro qo‘shinlaridan yengilib qaytdi. Natijada Krijanovskiyning taklifi bilan podsho ma’muriyati 1866 yil mart oyida general Chernyayevni chaqirib oldi va o‘rniga D.I.Romanovskiyni tayinladi. Toshkentni bosib olgani uchun chor Rossiyasi hukumati M.G.Chernyayevga oltin qilich va keyinchalik 10 ming so‘m mukofot va har yiliga 3 ming so‘mdan bir umrlik nafaqa tayinladi.
1866 yil avgust oyida Rossiya imperatorining Toshkent Rossiya tobeligiga olinganligi haqida rasmiy farmoni e’lon qilindi. 1867 yil esa Sirdaryo va Yettisuv oblastlarini o‘z ichiga olgan Turkiston general-gubernatorligi tashkil etilib, general Kaufman gubernator etib tayinlandi. Toshkent shahri Turkiston general-gubernatorligining siyosiy, iqtisodiy va madaniy markazi bo‘ldi. Anhorning chap sohilida mustamlakachi to‘ralar va harbiylar uchun Yangi shahar qurila boshladi. 1865 yil avgust – oktyabr oylarida Anhor bo‘yida, Toshkentning Ko‘ymas darvozasi yaqinida harbiy qal’a – Toshkent Tuproqqo‘rg‘oni barpo etildi. Yangi shaharda podsho hukumatining mustamlakachilik siyosatini shafqatsizlarcha amalga oshiruvchi harbiy va grajdan ma’muriy idora va mahkamalari o‘rnashdi. Shu vaqtdan tarixiy Toshkent Eski shahar deb atala boshladi. Yangi shahar aholisi asosan ruslar va boshqa yevropaliklardan iborat edi. Toshkentning Rossiya imperiyasi qo‘shinlari tomonidan bosib olinishi butun Turkiston (O‘rta Osiyo) taqdirini uzil-kesil hal qildi. Chor hukumati bu shaharda kuch to‘plab birin-ketin Qo‘qon, Buxoro va Xiva xonliklarini bosib oldi.
