Ўрта махсус таълим вазирлиги

3.Ялла: Бу жанр энг оммавий етакчи, қўшиқчиликда сермахсул жанр 
хисобланади. Ижрочилик анъанасига кўра ҳар жойда, ҳама вақт 
айтилаверади. Қувноқ, рақсона оҳангда бўлиб, одатда чолғу асбоблари ва 
хонандалар жамоаси жўрлигида ижро етилади. Илгари бу йўналишдаги 
қўшиқчиларни «яллачилар» ҳам дейишган. Хозир эса «ялла»лар ҳар бир 
ашулачи, хофиз ва хонандалар репертуарларида энг кўп ўринни эгаллайди. 
Ялла-ижро услубига кўра икки хилда куйланади. 

---

1.Ижрочи ѐки хонандалар жамоаси мусиқа жўрлигида куйланади, раққосалар 
ѐки
давра аҳли рақсга тушад 
Халқ 
орасида 
кенг 
тарқалган 
«Яли-яли», 
«Ёлворма жоним», «Ғижвоне-ғижвон», «Буғмача 
билагим», 
«Духоба», «Наманганнинг олмаси» кабилар мисол бўлади. 
Ялланинг иккинчи турида чолғу асбоблари жўрлигида ижрочи ўзи куйлаб 
рақсга тушади. Бунга «Қизғина», «Айланаман нозигим», «Ишга чиқинг 
келинойи», «Ёшлигим», «Олмача анор» кабиларни мисол келтириш мумкин. 
Умуман, тадқиқотимиз мавзуси бўйича «алла», «лапар», «ялла» 
жанрларига таъриф бериш, улар ҳақида ўқувчиларда тушунчалар хосил 
қилишда қиѐсий таҳлил, ешитиш, ўзига хос ижро услублари, мусиқий 
тузилиши, қандай вазиятда, кимлар томонидан ижро етилиши, ҳарактери, 
оҳанг улчамлиги, овоз йўналишларининг андозавий кўринишлари, усули, 
рақс ва чолғу жўрлиги, қайси вохаларга даҳлдорлиги кабилар асосий ўрин 
тўтади. 
Бизнинг ушбу фикр ва тавсияларимиз мусиқа дарсларида маълум 
даражада аҳамиятга молик бўлсада, ҳар бир ўқитувчи дарс давомида янги-
янги, ўзига хос бўлган, яъни айнан ўрганилаѐтган асарга мос тарзда ўзининг 
услубий қарашларини дарсга тадбиқ этиши мақсадга мувофиқ бўлади. 

---

2.2. Ўқувчиларда мусиқий назарий саводхонлигини оширишда