RS-TRIGGERLARNI TADQIQ ETISH
Ishning maqsadi
Ikkilik triggerlar asosidagi mantiqiy elementlarni asosiy turlarini o‘rganish.
Qisqacha nazariy ma’lumot:
2HAM-EMAS elementi asosidagi RS-trigger teskari mantiqda ishlaydi. Bu
trigger,kirishida invers signal ta’sir (bu yerda inversiya musbat kirishlarni 2YOKI-
emas triggerga nisbatan holati nazarda tutilgan) o‘tganida holatini o‘zgartiradi
(pereklyuchaetsya) (o‘zini chiqishdagi holatini o‘zgartiradi). Biroq trigger ishini
bir xilligini saqlash uchun uni musbat mantiqda ko‘riladi, bunda va kirishlar
invers bo‘ladi (invers boshqaruvli trigger). Bu xolatda
=0 musbat mantiqda
bo‘lganida trigger bir holatiga o‘tkaziladi (Q=1, =0,).
Agar ikkala kirishda mantiqiy «1» o‘rnatilsa ( = =1), trigger o‘z holatini
saqlaydi, «saqlash» rejimida ishlaydi.
Agar Q=1 YOKI Q=0 holatida bo‘lsa, = =0. Kombinatsiya taqiqlangan
bo‘ladi.Bunda trigger axborotni yo‘qotadi. Shuning uchun kirish signali
kombinatsiyasi , =0 inkor etiladi.
2HAM-EMAS ME asosidagi RS-trigger shartli belgilanishi va prinsipial
sxemasi 5.1-rasmda keltirilgan.
a) b)
5.1-rasm.2HAM-EMAS ME asosidagi RS-trigger
a) shartli belgilanishi; b) prinsipial sxemasi
2HAM-EMAS ME asosidagi RS-trigger holatlar jadvali 5.1.jadvalda keltirilgan.
jadval 5.1.
kir
is
hlar
Mantiqiy kirishda kuchlanish
ko‘rsatgichi
Chiqish
Mantiqiy
chiqishda
kuchlanish
ko‘rsatgichi
R
S
R(mantiqiy
kirishda
kuchlanish
ko‘rsatgichi)
S(mantiqiy
kirishda
kuchlanish
ko‘rsatgichi)
Q
Q
̅
Q
Q
̅
0
0
0 V
0 V
aniqlanmagan
0
1
0 V
5 V
1
0
1
0
5 V
0 V
0
1
1
1
5 V
5 V
o‘zgarmas
2HAM-EMAS MEasosidagi RS-trigger ishini (5.1) tengsizlik ko‘rinishida yoziladi:
; (5.1)
; (5.2)
(5.2) triggerning majburiy ishlash qobiliyatini sharti:
va
kirishlarga bir vaqtda
signal kelishi taqiqlangan. 5.2-rasmda K155LA3,K155LA9, K155LA13 seriya
HAM-EMAS mikrosxemalari sxema va sokolyovkasi ko‘rsatilgan.
5.2-rasm.HAM-EMAS mikrosxema K155seriyasi sokolyovkasi
Uslubiy ko‘rsatmalar
1. 5.3-rasmda ko‘rsatilgan 2HAM-EMAS asosida qurilgan trigger sxemasini
yig‘ing.
2. Q chiqishga holat indikatorini ulang (raqamli voltmetr).
3. Mantiqiy «1» va «0» signallarni berib («1» =U=3,6 V;
«0» =U=0,4V), trigger mantiqini 5.1.jadval asosida tekshiring.
K155 LA3 seriyaning istalgan mantiqiy elementi yordamida quyida keltirilgan
sxemani yig‘ish mumkin.
5.3-rasm. 2HAM-EMAS asosidagi asinxron RS trigger prinsipial sxemasi
Hisobot tarkibi
Hisobotda o‘lchanish sxemasi, o‘zaro asosiy analitik nisbatlar, mantiqiy
tengsizliklar, holatlar jadvali, elementlarning asosiy prinsipial sxemalari keltirilishi
kerak. Tekshirish natijalari izohlab berilishi kerak.
Nazorat savollari
1.To‘g‘ri kirishli RS-trigger va invers (teskari) RS-trigger farqini tushintirib bering.
2.Trigger kirishlari klasiffikasiyasini aytib bering.
3.HAM-EMAS ME asosida trigger tengsizligini yozib bering.