III bob. KORPORATIV TUZILMA SIFATIDA AKSIYADORLIK JAMIYATLARI FAOLIYATI TASHKILIY ASOSLARI
3.2. Aksiyadorlik jamiyatlarining afzalliklari va kamchiliklari
3.3. Aksiyadorlik jamiyatlarining tashkiliy asoslari
AMALIYOT DARSI UCHUN TOPSHIRIQLAR
Testlar
Qo‘shimcha topshiriqlar
IV bob. AKSIYADORLIK JAMIYATLARIDA BOSHQARUV ORGANLARI
4.1-rasm. Aksiyadorlik jamiyatining namunaviy tashkiliy tuzilmasi23
4.2-rasm. Korporativ boshqaruv modellar farqlanishi24
4.2. Aksiyadorlar umumiy yig‘ilishi va uning vakolat doirasi
4.3. Kuzatuv kengashi va uning korporativ boshqaruvdagi roli
«Bektemir-spirt eksperimental zavodi» aksiyadorlik jamiyati Kuzatuv kengashi tarkibidagi o‘zgarishlar25
4.4. Ijroiya organi tashkiliy tuzilishi va faoliyat mexanizmi
“Toshkent viloyati Dori-darmon” AJ ijroiya organi tarkibidagi o‘zgarish
AMALIYOT DARSI UCHUN TOPSHIRIQLAR
Testlar
Qo‘shimcha topshiriqlar
V bob. AKSIYADORLAR UMUMIY YIG‘ILISHINI TASHKIL ETISH, O‘TKAZISH VA RASMIYLASHTIRISH
5.2. Aksiyadorlar umumiy yig‘ilishida ovoz berish va ovoz natijalarini rasmiylashtirish
5.3. Aksiyadorlar umumiy yig‘ilishini tashkil etish va o‘tkazishning amaldagi holati
1. Bank Kengashi va Boshqaruvining 2016 yildagi faoliyati to‘g‘risidagi hisoboti tasdiqlansin. Bank Kengashi va Boshqaruvining faoliyati qoniqarli deb topilsin.
2. Taftish komissiyasining Bankning 2016 yildagi moliyaviy xo‘jalik
3. Bankning 2016 yil yakunlari bo‘yicha yillik hisoboti tasdiqlansin.
4. Bankda o‘tkazilgan korporativ boshqaruv tizimini mustaqil baholash
5. Bank Kengashi taklif etgan bank foydasini taqsimlash tartibiga
5.1. Bank aksiyalari bo‘yicha 2016 yil uchun dividendlar to‘lash
6. Kumullyativ ovoz berish natijalariga ko‘ra, Bankning Sanoq
Darvishev Nurbek Muratovich,
Yariev Sherzod Shukurjanovich,
Xudoyberdiev Olimjon Abdullaevich,
Raximov Jamoliddin Kamolitdinovich,
8. Bank Boshqaruvi Raisi – A.Mirsoatov va Boshqaruvi a’zolari - J.Obidjonov, Sh.Yakubov, O.Almardanov, F.Xamidova, B.Norxujaev va O.Voxidov bilan tuzilgan mehnat shartnomalari 1 (bir) yil muddatga uzaytirilsin.
9. Bank aksiyalarini maydalash tasdiqlansin. Bunda bir dona bank
10. Bankning e’lon qilingan aksiyalarining eng ko‘p miqdorini belgilash tasdiqlansin.
11. Bank Ustaviga kiritilayotgan o‘zgartirishlar tasdiqlansin (ilova
6.1-jadval Korporativ boshqaruv tizimini baholashni o‘tkazish uchun savolnoma
Korporativ boshqaruv kodeksini joriy etishga tayyorgarlik jarayonini baholash bo‘yicha savollar hamda ular bo‘yicha umumiy ballning taqsimlanishi
6.3-jadval Aksiyadorlik jamiyatlarida korporativ boshqaruv kodeksi tavsiyalariga rioya qilinishini baholash bo‘yicha savollar hamda ular bo‘yicha umumiy ballning
AJ tashkiliy tuzilmasining namunaviy tuzilmaga muvofiqligini baholash bo‘yicha savollar hamdalar ular bo‘yicha ballar taqsimoti
Tanlov asosida ijroiya organi rahbari va a’zolarini tayinlash bo‘yicha savollar va ular bo‘yicha ballar taqsimoti
Aksiyadorlik jamiyatida zamonaviy boshqaruv tizimlari joriy etilishini baholash
Axborot siyosatini baholash bo‘yicha savollar va ular bo‘yicha ballar taqsimoti
Moliyaviy natijalarni baholash savollari va ular bo‘yicha ballar taqsimoti
AJ faoliyatining boshqa yo‘nalishlarini baholash savollari va ular bo‘yicha ballar taqsimoti
6.1-rasm. Korporativ boshqaruv tizimini baholash natijalari
6.2. Aksiyadorlik jamiyatlarida korporativ boshqaruv tizimini baholash natijalari tahlili29
6.11-jadval Korporativ boshqaruv tizimini baholash natijalari, ballarda30
6.2-rasm. Qimmatli qog‘ozlar makaziy depozitariysi tomonidan korporativ boshqaruv tizimini baholash o‘tkazilgan 107 ta aksiyadorlik jamiyatining olingan ballar bo‘yicha taqsimlanishi31
6.3. Samaradorlikning asosiy va qo‘shimcha muhim ko‘rsatkichlari
Aksiyadorlik kompaniyalarida Kengash samaradorligini ta’minlash uchun zarur bo‘lgan jihatlar32
AMALIYOT DARSI UCHUN TOPSHIRIQLAR
Testlar
Qo‘shimcha topshiriqlar
VII bob. KORPORATIV NIZOLARNING OLDINI OLISH VA MANFAATLAR TO‘QNASHUVINI SAMARALI BOSHQARISH
Korporativ nizolarning tasniflanishi
7.2. Manfaatlar to‘qnashuvini samarali boshqarish prinsiplari
7.3. Manfaatlar qarama-qarshiligi kelib chiqishining oldini olish
7.4. Manfaatlar qarama-qarshiligini boshqarish va bartaraf qilish
AMALIYOT DARSI UCHUN TOPSHIRIQLAR
Testlar
Qo‘shimcha topshiriqlar
VIII bob. KORPORATIV BOSHQARUVDA ICHKI NAZORAT TIZIMI
8.2. Taftish komissiyasi faoliyat mexanizmi35
8.3. Ichki audit xizmati faoliyat mexanizmi36
AMALIYOT DARSLARI UCHUN TOPSHIRIQLAR
Testlar
Qo‘shimcha topshiriqlar
IX bob. KORPORATIV BOSHQARUVDA HISOBDORLIK, AXBOROTLARNI OSHKOR ETISH VA SHAFFOFLIK
9.2. Axborotlar oshkoraligini ta’minlash maqsadida aksiyadorlik jamiyatlari korporativ veb-saytlarida e’lon qilinadigan axborotlar
9.3. Aksiyadorlik jamiyatlarining emitent sifatida axborotlarni oshkor etishlari bo‘yicha talablar
Emitent faoliyatidagi muhim faktlar ro‘yxati
Aksiyadorlik jamiyati ustav kapitalining 20 foiz va undan ortiq qismini sotib olgan aksiya egasi haqida axborot39
AMALIYOT DARSI UCHUN TOPSHIRIQLAR
Testlar
Qo‘shimcha topshiriqlar
X bob. MINORITAR AKSIYADORLAR VA ULARNING HUQUQLARINI TA’MINLASH
10.2. Minoritar aksiyadorlar va ular huquqlarini himoya qilish
10.3. Aksiyadorlar huquqlarini himoya qilish
10.1-rasm. Mamlakatimizning minoritar aksiyadorlar huquqlarini himoya qilish bo‘yicha xalqaro reytingdagi natijalari41
AMALIYOT DARSI UCHUN TOPSHIRIQLAR
Testlar
Qo‘shimcha topshiriqlar
XI bob. DAVLAT ULUSHI MAVJUD AKSIYADORLIK JAMIYATLARIDA KORPORATIV BOSHQARUV
Davlatning korporativ boshqaruvdagi ishtiroki afzalliklari va kamchiliklari
11.2. Oltin aksiya amaliyoti va uning O‘zbekistonda qo‘llanilish xususiyatlari
11.3. Aksiyadorlik jamiyatlarida davlat ishtirokining amaldagi holati
11.1-rasm. Aksiyadorlik jamiyatlarida davlat ishtiroki holati, 2017 yil 1 dekabr holatiga43
11.2-jadval Listingdan o‘tgan kompaniyalarda mulkdorlar ulushi, foizda44
AMALIYOT DARSI UCHUN TOPSHIRIQLAR
Testlar
Qo‘shimcha topshiriqlar
XII bob. KORPORATIV MOLIYAVIY SIYOSAT VA UNING ASOSIY YO‘NALISHLARI
12.1-rasm. Respublikamizda faoliyat ko‘rsatayotgan aksiyadorlik jamiyatlari soni46
12.2-rasm. Korporativ tuzilmalar moliyaviy munosabatlarga kirishadigan sub’ektlar
12.4-rasm. Korporativ tuzilmalar moliyaviy munosabatlari tasnifi
Hududlar kesimida aksiyadorlik jamiyatlarining soni va ular tomonidan muomalaga chiqarilgan qimmatli qog‘ozlar49
12.2. Korporativ moliyani boshqarishning tashkiliy xususiyatlari va kontseptsiyalari
12.3. Korporativ moliyaviy siyosat asosiy yo‘nalishlari
12.7-rasm. Moliyaviy o‘zaro bog‘liqlik mexanizmi
AMALIYOT DARSI UCHUN TOPSHIRIQLAR
Testlar
Qo‘shimcha topshiriqlar
XIII bob. AKSIYADORLIK JAMIYATLARIDA QIMMATLI QOG‘OZLAR MUOMALASINI TASHKIL ETISH
13.1-rasm. Sug‘urta kompaniyalari ustav kapitaliga qo‘yiladigan minimal talablar, milliard so‘mda
Sug‘urtachilar uchun ustav kapitalining eng kam miqdorlari
Aksiyadorlik jamiyatlari tomonidan muomalaga chiqarilgan aksiyalar to‘g‘risida ma’lumot57
13.2. Aksiyadorlik jamiyatlari aksiyalarini va boshqa qimmatli qog‘ozlarini joylashtirish hamda olish
13.3. Aksiyadorlik jamiyatlarida qimmatli qog‘ozlar muomalasi amaldagi holati tahlili
Xorijiy davlatlarda va O‘zbekistonda aksiyadorlik jamiyatlari ustav kapitali bo‘yicha belgilangan miqdorlar
13.2-rasm. Xorijiy davlatlarda va O‘zbekistonda aksiyadorlik jamiyatlari ustav kapitali bo‘yicha belgilangan minimal miqdorlar solishtirma tahlili, AQSh dollarida65
13.4-rasm. 2013-2016 yillarda birja savdo aylanmasi hajmi, mlrd so‘mda67
13.5-rasm. 2016 yilda respublika bo‘yicha aksiyalar emissiyasida aksiyadorlik jamiyatlari ulushi68
13.6-rasm. 2016 yilda respublika bo‘yicha aksiyalar emissiyasida ochiq va yopiq obuna ulushi69
13.7-rasm. 2007-2014 yillarda korporativ obligatsiyalar emissiyasi hajmi70
AMALIYOT DARSI UCHUN TOPSHIRIQLAR
Testlar
Qo‘shimcha topshiriqlar
XIV bob. AKSIYALARNI OCHIQ OBUNA TARTIBIDA JOYLASHTIRISH OPERATSIYALARINI TASHKIL ETISH VA O‘TKAZISH
Oddiy aksiyalar emissiyasi hisobiga moliyalashtirish va IPO operatsiyalari afzalliklari va kamchiliklari
14.2. Aksiyalarni ommaviy joylashtirish amaliyotini tashkil etish va o‘tkazish bosqichlari
Kompaniya moliyaviy holatining ishonchliligini tekshirish jarayonlari
Xalqaro fond birjalarida listing uchun dastlabki va har yillik to‘lovlar72
Fond bozori tarixidagi eng yuqori o‘ntalikka kirgan aksiyalarni birlamchi ochiq joylashtirish operatsiyalari73
14.3. Mamlakatimizda aksiyalarni ommaviy joylashtirish amaliyoti
Aksiyalarni birlamchi (IPO) va ikkilamchi (SPO) ommaviy taklif qilish yo‘li bilan aksiyalari sotiladigan aksiyadorlik jamiyatlari ro‘yxati
Aksiyalarni birlamchi ommaviy taklifi (IPO)ni o‘tkazish bosqichlari74
AMALIYOT DARSI UCHUN TOPSHIRIQLAR
Testlar
Qo‘shimcha topshiriqlar
XV bob. KORPORATIV BIRLASHMALAR VA ULARDA KORPORATIV BOSHQARUV MEXANIZMI
15.1-rasm. O‘zaro bog‘liqlikdan kelib chiqqan holda korporativ
15.2. Korporativ birlashmalarning turlari
15.2-rasm. Piramida shaklidagi kompleks korporativ tuzilma76
15.3-rasm. Moliya-sanoat guruhlari vujudga kelishi va rivojlanishi78
15.1-jadval Moliya-sanoat guruhlari rivojlanishining turli bosqichlarida bankning
15.3. O‘zbekistonda xoldinglar faoliyat mexanizmi
15.4-rasm. Respublikamizdagi xolding kompaniyalari va lar tarkibidagi aksiyadorlik jamiyatlari soni, 28.12.2017 yil holatiga
15.5-rasm. Respublikamizda xolding kompaniyalari va ular tarkibidagi aksiyadorlik jamiyatlari tomonidan muomalaga chiqarilgan aksiyalar hajmi, mlrd so‘mda (28.12.2017 yil holatiga)
AMALIYOT DARSI UCHUN TOPSHIRIQLAR
Nazorat savollari
Testlar
Qo‘shimcha topshiriqlar
XVI bob. KORPORATIV BOSHQARUVDA FOYDANI TAQSIMLASH MEXANIZMI
16.1-rasm. Oqilona dividend siyosati orqali erishish mumkin bo‘lgan natijalar
tahlili
“Xorazm shakar” qo‘shma korxonasi AJ tomonidan e’lon qilingan dividendlar haqida ma’lumot
16.2-rasm. Xalqaro amaliyotda dividend to‘lash jarayoni sxemasi
16.3-rasm. “Xorazm shakar” qo‘shma korxonasi aksiyadorlik jamiyati misolida dividend to‘lash jarayoni bosqichlari
16.4-rasm. 2014 yilda oddiy aksiyalar bo‘yicha nominalga nisbatan 22,9 foiz va undan yuqori dividend to‘lagan ellikta AJning tarmoqlar kesimidagi soni
16.5-rasm. 2015 yilda oddiy aksiyalar bo‘yicha nominalga nisbatan 16,37 foiz va undan yuqori dividend to‘lagan ellikta AJining tarmoqlar kesimidagi soni
AMALIYOT DARSI UCHUN TOPSHIRIQLAR
XVII bob. AKSIYADORLIK JAMIYATLARI TOMONIDAN YIRIK BITIMLAR TUZISH
17.1-jadval
17.2. Aksiyadorlik jamiyatining affillangan shaxslari bilan bitimlar tuzish
«Ipak Yo‘li» Aksiyadorlik innovatsiya tijorat banki tomonidan e’lon qilingan muhim fakt
18.2. Mamlakatimizda qo‘shib yuborish, qo‘shib olishga oldindan rozilik berish tartibi
18.1-jadval Davlat raqobat qo‘mitasi yoki uning hududiy organi tomonidan qo‘shib yuborishga, qo‘shib olishga oldindan rozilik talab qilinadigan holatlar80
18.3. Aksiyadorlik jamiyatlarini tugatish tartibi
AMALIYOT DARSI UCHUN TOPSHIRIQLAR
Testlar
Qo‘shimcha topshiriqlar
GLOSSARIY
emissiyaviy qimmatli qog‘ozlar chiqarilishlarining yagona davlat reestri
Fan boʻyicha talabalar bilimini baholash va nazorat qilish me’zonlari.
Asosiy va qo’shimcha o’quv adabiyotlar hamda axborot manbalari Asosiy adabiyotlar