Rivojlantirish instituti

Paradont. Paradont grekcha so‘z bo‘lib, tish atrofidagi to‘qimalar
degan ma’noni anglatadi. 1911- yilda Bunshxeym, 1914- yilda Veski
paradont terminidan foydalandilar va paradont kasalliklari (gingivit,
paradont, paradontoz va boshq.) deb atala boshlandi. Ko‘pchiliq olimlar,
paradont deganda tish va tish atrofidagi to‘qimalar deb tushunish kerak
deyishadi. Shunday qilib, paradontga tish (emal, dentin, sement, pulpa),
periodont, milk, jag‘ suyagi alveolyar o‘sig‘ kiradi. Paradont to‘qimalari
bir-biri bilan chambarchas bog‘liq bo‘lib, nerv, limfa, qon tomirlari
bilan bir butundir. Tishlar milkdan o‘sib chiqishi natijasida, milk bilan
tish orasida 2 mm chuqurlik hosil bo‘ladi va buni fiziologik tish milk
cho‘ntagi deb ataladi. Bunda milk epiteliysi emalning nasmit pardasi
bilan bog‘langan bo‘lib, uning ostida, tish bo‘ynida, tishni aylanma
payti joylashgan bo‘ladi. Paradontni har bir to‘qimasi o‘ziga xos tuzilgan
bo‘lsada, paradont bir butun organ hisoblanadi. Paradont funksiyasi
turli-tumandir. U ushlab turish, trofik, amortizasiyalash, bar’erlik, plastik
va boshqa funksiyalarni bajaradi. Paradont reflekslarga boy bo‘ladi.
Paradont tufayli tishlarimiz bilan ovqatni bemalol, yaxshi chaynay
olamiz. Sog‘lom tishlar — salomatlik garovidir.

---

1 4