Rivojlantirish instituti

Uqalash (massaj) ham paradont kasalliklarini davolashda keng qo‘lla-
nadi. U qo‘lda, barmoqlar bilan milklarni uqalash va maxsus apparatlar,
masalan, vibromassaj apparati yordamida bajariladi. Massaj ta’sirida mu-
rakkab reflektor reaksiyalar hosil bo‘lib, ular ta’sirida qon, limfa aylani-
shi, modda almashishi, asab tizimi ishida ko‘p qirrali yaxshi o‘zgarishlar
kuzatiladi. Retikuloentelial hujayralar xarakatlanadi, to‘qima infiltratlari
so‘riladi, qon, limfa aylanishi yaxshilanadi, modda almashish jarayonlar,
to‘qimalar oziqlanishi o‘z iziga tushadi va xokazo. Automassaj (o‘z-
o‘zini uqalash) ni bemor uyida, tishlarni tozalashdan oldin, har bir jag‘
bo‘limiga taxminan 2,5—3 daqiqadan, tish bo‘yin qismidan ildiz uchiga
tomon o‘tkazishi mumkin. Vibromassajni shifokor o‘tkazadi. Massajning
yana apparat yordamida o‘tkazadigan ikkinchi turi Vakuum-massaj Kula-
jenko apparati-da bajariladi. Milkning ma’lum yuzalaridan xavo so‘rilib
olinadi va bu joylarda gematomalar hosil qilinadi. Bu davolash massaji
keng qo‘llanadi.
Vibro, vakuum-massajlar sil kasalligida, yurak-qon tomir kasal-
liklarining og‘ir turlari (dekompsnsasiya)da, qon kasalligi, nevroz, diabet
kasalliklarida qo‘llanmaydi.
Uqalashni yana boshqa turi — bu gidro massaj. Maxsus moslama,
apparatlar suv ta’sirida (suvga yaxshi xidli, engil antiseptiklar aralash-
tirilishi mumkin) milklar uqalanadi, yuviladi. Agar iloji bo‘lsa, ma’dan
(mineralli) suvlar ishlatiladi.

---

2 5 7
Elektr davolash — elektr toklari — doimiy va o‘zgaruvchan toklar
keng qo‘llanadi: Galvanizasiya (elektrodlar prokladkalari suv bilan),
elektroforez (prokladkalar dorilar bilan); (dorilar doimiy tok yoki
ultratovush yordamida yuboriladi), diadinamik toklar, flyuktuog‘izasiya,
darsonvalizasiya, diatermiya, UVCH-davolash, mikrotulkinli toklar bilan
davolash, kabilar keng qo‘llanadi.
Nurlar bilan davolash "Sollyuks" lampalar, UFO — nurlari, qisqa
to‘lqinli ultratovush nurlari (KUF — KUN) ham paradont kasalliklarini
davolashda yaxshi natijalar beradi.
V.S. Ivanov (1989) o‘zining Paradont kasalliklari — kitobida quyidagi
jadvalni keltiradi.
Paradont kasalliklarini fizioterapiya usullari bilan davolashga ko‘rsat-
malar (V.S. Ivanov, 1989).