Rivojlantirish instituti

Paradontning idiopatik kasalliklarining klinikasi,
tashhisi, qiyosii tashhisi
Idiopatik kasalliklar deb, klinik ko‘rinishi, kechishi va nima bilan
tugashi yuqorida keltirilgan paradont kasalliklariga o‘xshamagan, lekin
paradontoliz (paradont to‘qimalarining so‘rilishi, yemirilishi) bilan
kechadigan, bularning ham kelib chiqishi noma’lum bo‘lgan paradont
kasalliklariga aytiladi.
Bularga bir necha belgilar yig‘indisi — sindromlar va kasalliklar
(neytropeniya, agammaglobulinemiya, Papiyon-Lefevra sindromi, Xend-
Shyuller-Krischen kasalligi, Desmodontoz, qandli diabet va hokazolar)
kiradi.
Desmodontoz (periodontoz) 1949- yilda Amerika paradontologiya
akademiyasi tomonidan yallig‘lanishsiz, paradont to‘qimasining degene-
rativ distruksiyasi bilan, tish qimirlashi, tish-milk cho‘ntagi hosil bo‘lishi

---

2 4 0
bilan kechadigan paradontning idiopatik kasalligi e’lon qilindi. Ulargacha
Wotlieb 1920- yilda "Alveola suyagining diffuz atrofiyasi" deb unga perio-
dontoz degan nom bergan. Fransiyaning tadqiqotchilari esa desmodontoz
nomini berishni taklif etishgan, chunki, bundan maqsad, kasallikdagi
tish aylanma boylami va periodont tolalarining jarohatlanishi, zararlanishi
bo‘lishiga urg‘u berish edi.
Kelib chiqishi sabablari noma’lum.
Kasallik simmetrik (kesuvchi va birinchi molyarlar) ravishda uchrab,
milk musti va milk osti toshlari bo‘lmasdan, chuqur tish milk cho‘ntaklari
bo‘lib, ulardan zardobli, yiringli ekssudat ajralib chiqishi, tishlar qimir-
lashi, ikkilamchi travmatik okklyuziya hosil bo‘lishi, kasallik joylashgan
tishlarning pulpalarining elektrosezuvchanligi pasayganligi bilan kechadi.
Tish olinsa, katak bitishi yaxshi kechadi.