Rivojlangan davlatlarda ta’lim tarbiya

Rivojlangan davlatlarda ta’lim tarbiya

612-19 guruh talabasi Olimjon Salimov

Dunyodagi ta’lim tizimining strukturaviy tuzilishi:

Yaponiyada ta’lim tizimi

• Yaponiya ta’limining shakllanishi 1867 —1868 yillarda boshlangan. Yaponiya o’z oldiga ikki vazifani: birinchi — boyish, ikkinchi - G’arb texnologiyasini Yaponiya ishlab chiqarishiga kiritish masalasiin qo’yadi va bu ishni amalga oshirish uchun birinchi galda ta’lim tizimini tubdan o’zgartirish kerakligi aytildi.
• 1872 yili «Ta’lim haqidagi qonun» qabul qilindi. Bunda Yapon ta’limi G’arb ta’limi bilan uig’unlashtirildi. 1908 yilda Yaponiyada boshlang’ich ta’lim majburiy 6 yillikka aylantiriddi. 1893 yili kasb yo’nalishidagi dastlabki kollej paydo bo’ldi.
• 1946 yili qabul qilingan Konstitutsiya fuqarolarning ta’lim sohasidagi huquq va burchlarini belgilab berdi. Unda barcha bolalar bepul umumiy ta’lim olishlari belgilab qo’yilgan.

• Bolalar bog’chalari. Ta’limning bu bosqichiga 3—5 yoshli bolalar qabul qilinadi. Bolalar yosh xususiyatlariga muvofiq ravishda 3, 2, 1 yillik ta’lim kurslariga jalb qilinadilar.
• Majburiy-Ta’lim.. Ta’limning bu pog’onasiga 6 yoshdan 15 yoshgacha bo’lgan bolalar jalb qilinib, ular shu muddat ichida 6 yillik boshlang’ich maktab va 3 yillik kichik o’rta maktab kursini o’taydilar. 9 yillik bu ta’lim majburiy bo’lib, barcha bolalar bepul o’qitiladilar va tekin darsliklardan foydalanadilar.
• Yuqori bog.qmch o’rta maktabi. Bu maktablar ta’lim yo’nalishining 10.11.12. sinflarini o’z ichiga oladi. Yaponiyada bunday bosqich maktablarining kunduzgi, kechki va sirtqi bo’limlari mavjud. Kunduzgi yuqori bosqichli maktablarida o’qish muddati 3 yil. Uquvchilarning 95 foizi kunduzgi maktablarda ta’lim oladilar. Bu tarzdagi maktablarda o’qish ixtiyoriydir. Unda quyi o’rta maktablarni bitirgan yuqori bosqich o’rta maktablariga kirish sinovlaridan muvaffaqiyatli o’tgan 16 yoshdan 18 yoshgacha bo’lgan o’quvchi yoshlar qabul qilinadilar. Unda umumiy ta’lim (akademik) fanlari, texnik bilimlar, tijorat, mahalliy sanoat, qishloq xo’jaligi, chorvachilik, baliqchilik, kemasozlik va boshqa maktablarda umumiy va xususiy tarmoqlarni qo’shib hisoblaganda 95 foiz yosh bilim oladi.

Buyuk Britaniya ta’lim tizimi

• Buyuk Britaniya ta'lim tizimi quyidagilarni o'z ichiga oladi:
• 1. Bolalar bog'chasi.
• 2. Junior maktablar va boshlang'ich maktablar bo'linadi yosh talabalar uchun uch o'n sakkiz yilgacha bolalar uchun to'la-asr maktablar
• Junior Maktablar etti dan o'n uch yoshgacha bolalar ishtirok etdi. Ular ob'ektlarini maxsus umumiy boshlang'ich davrini o'rgatgan va yuqori maktabda o'qishlari uchun zarur bo'lgan o'lim bo'lgan sinov ta'lim tugaydi.
• Boshlang'ich maktablar to'rt o'n yoshgacha bulgan bolalar qabul qilinadi. Trening ikkinchi va oltinchi yillarda lozim SATS sinalgan - ular avvalgi holatda bo'lib, bo'ladi, yuqori maktabga qabul ehtiyoj
• 3.Institutlar

• 4. institutlar katta maktablar, o'rta maktab va Grammar maktabi bo'linadi.
• Katta Maktablar bolalar uchun o'n uch, o'n sakkiz yil bo'lgan. Bunday maktablarda, o'smirlar, keyin yana ikki yillik ta'lim dasturini borib keyin GCSE sinovlar va, birinchi ikki yillik o'rganish.
• O'rta maktabi o'n yilgacha bolalar uchun ta'lim olish imkoniyatlari beradi.
• Grammatik Maktab, shuningdek, o'n yoshga bolalarning ta'lim, lekin chuqur dastur bor. Bunday maktab, siz ham oliy ta'lim kirgan uchun to'liq tayyorgarlik olishingiz mumkin.
• 5. universitetlar uchun maktablar tayyorlash, o'n olti, o'n sakkiz yoshda bulgan katta o'smirlar uchun mo'ljallangan.
• Bundan tashqari, Buyuk Britaniya maktablarida sinf o'quvchisi jinsi qarab tasniflanadi. O'g'il bolalar va qizlar uchun alohida maktablar, shuningdek aralash maktablar bor. mamlakat turli jins bolalar uchun alohida ta'lim tarafdorlari juda ko'p bor, kim o'g'il va qiz bolalar, ham jismoniy va hissiy boshqacha rivojlantirish, aslida tomonidan o'z o'rnini bahslasha va alohida ta'lim holda ular bir-biriga moslashtirish yo'q.

Germaniyaning ta’lim tizimi

• Germaniyada ta’lim tizimi: Maktabgacha tarbiya tizimi Germaniya ta’lim tizimida ham muhim 60S15ICH hisoblanadi. Uning 100 yildan orti15 tarixi bor. Bolalar bogchalari ta’limning kuyi bosqichi hisoblansada, lekin u davlat tizimi tarkibiga kirmaydi. Bog’chalarni mablag’ bilan ta’minlash turli jamoat tashkilotlari, hayriya birlashmalari, korxonalar, hususiy shaxslar, diniy muassaslar zimmasidadir.

Majburiy ta’lim

• Majburiy ta’lim 6 yoshdan 18 yoshgacha bo’lgan bolalarga tegishli. Bu jarayon 12 yil davom etadi. Bundan 9 yillik (ba’zi joylarda 10 yil) maktabda to’la xaftalik o’qishni bitiradi, keyin hunar-texnika bilim yurtida to’la bo’lmagan haftalik o’kishda o’qiydi. Uqish davlat maktablarida tekin. Maktab o’quvchilariga o’quv qo’llanmasi, asosan darsliklar tekin ta’minlanadi. Xususiy maktablar ozroq. O’tash 6 yoshdan boshlanib, 4 yil davom etadi (faqat Berlinda 6 yil).

Germaniya ta’limining 5 oltin qoidasi:

• Boshlang’ich ta’lim
• Asosiy maktab
• Real maktab
• Gimnaziyalar
• Universitet