Rivojlangan darslik lotin tayyor doc

Raqobatga qarshi bitimlar va kelishib qilingan harakatlar 
Germaniyaning kelishib qilingan harakatlarni tartibga soluvchi Raqobatga 
qarshi cheklash qonuni normalari barcha miliy qonunchiliklar ichida eng mukammali 

---

181
desa mubolag`a bo`lmaydi. Sherman Qonunidan farqli tarzda GFR qonuni raqobatni 
cheklash bo`yicha har xil bitimlar, birlashishlar yoki kelishib olishlarga nisbatan 
umumiy taqiqlashlar yo`q. Unda cheklashning ma’lum shakllariga nisbatan alohida 
normalar qayd qilingan, ularga quyidagilar kiradi: 
1. Gorizontal cheklashlar ( 1-13 moddalar) 
2. Vertikal cheklashlar (14-18 moddalar) 
3. Kamsituvchi cheklashlar ( 20 modda) 
4. Boykotlar ( 21 modda) 
Lekin, GFR “Raqobatni cheklashga qarshi Qonuni” yevropa Ittifoqi 
normalariga moslashtirilgan. 
 
Xulosa qilishimiz mumkinki
, Germaniya keyinroq industriya yo`liga o`tgan 
bo`lsa ham juda tez birinchilar qatoriga yetdi. Hozir u o`rta industriyalashtirilgan 
mamlakat hisoblanadi. Milliy xo`jalikda boshqa mamlakatlarga nisbatan sanoat 
hissasi katta – u YAIMda 39 foizga teng. U juda tez tuzumiy o`zgarishlarni amalga 
oshiradi. Sanoatda yetakchi sohalar asosni tashkil etadi. Ilm sig`imli tarmoqlar, 
an’anaviy tarmoqlarni yangi texnologiya asosida qayta yangilash, texnik 
rivojlantirishda raqobatdan keng foydalanish Germaniya sanoati uchun xos 
xususiyatdir. 
Germaniyaning ijtimoiy bozor xo`jaligining nemischa milliy modeli iqtisodiy 
taraqqiyot uchun zarur bo`lgan milliy birlik, davlat bilan aholi o`rtasidagi muvozanat 
mustaxkamligi, iqtisodiy o`sishdagi zarur resurslarni to`g`ri taqsimlab, ulardan 
samarali foydalanishdagi eng ma’qul usul bo`lib, o`zining hayotiyligini o`tgan davr 
ichida isbotlab berdi. Haqiqatdan bu model taxsinga sazovor va uni o`rganish 
foydadan xoli emas.
Germaniyaning Sharqida iqtisodiy qoloqlik borgan sari yo`q bo`lib, umumiy 
o`sish ham boshlanadi. GFR sotsialistik lagerda eng ilg`or mamlakat hisoblanardi. 
Shunga qaramay qo`shilish oldidan uning YAIM jon boshiga hisoblaganda G`arbiy 
Germaniyaga nisbatan 1/3 qismga teng edi. 1996 – yilga kelib 57 foizga ko`tariladi. 
Sharqiy zonada 1994 – yildanoq jonlanish boshlanib, YAIM 8 foizga o`sadi. G`arbiy 

---

182
qismda bu 2,5 foizga teng bo`lib, umuman GFRda 3 foizni tashkil etadi. Ishsizlik 
ancha pasayib, davlat xarajatlari va soliq to`lovlari darajasi pasaya boshladi.
Germaniyada Shryoder dasturining amalga oshirilishi va unda belgilangan 
tadbirlarning tadbiq etilishi, o`z natijalarini berib Germaniya iqtisodiyotining bozor 
munosabatlari asosida rivojlanishini tezlashtirdi. Bu esa Germaniya iqtisodiyoti 
salohiyatini ko`tarib, jahon xo`jaligidagi o`rnini mustahkamlaydi va o`ziga xos 
e’tiborni jalb etadi.