Ribasoma haqida ummumiy ma’lumot Oqsil biosintezi. Tirik moddalar harakati

Reja:

1. 
   Ribasoma haqida ummumiy ma’lumot
   
2. 
   Oqsil biosintezi . Tirik moddalar harakati
   
3. 
   Oqsil biosintezining bosqichlari
   
4. 
   Insiasiya, Elangasiya ,Terminasiya
   

Ribosoma – bu oqsil biosintezida qatnashadigan hujayraning eng muhim nomembran organellasi. Ribosomada iRNK asosida aminokislatalardan tashkil topgan oqsil zanjiri hosil bôladi. Bu jarayon translyatsiya deb nomlanadi. Ribosomalarning shakli sterik yoki ellip simondir, ular diametri prakariyotlarda 15-20nm ,eulatiotlarda esa 25 -30 nm ni tashkil etadi.

Ribosomalarda taxminan teng miqdorda oqsil va nuklien kislatalar mavjud. Ribosoma RNK si yadrodagi DNK molekulasi yyordamida hosil bôladi. Ósha jouda ribosomalar ham shakllanadi va chiqadi. Sitoplazmada ribosomalar erkin yoki endoplazmatim tôrning tashqi yuzasiga birikkan holda joylashishi mumkin.
OQSIL BIOSINTEZI
Tirik moddalar harakati. Fanda uzoq vaqtdan beri jumboq masalalardan biri edi.XX asrda bir qancha yutiqlarga erishildi. 1954-yilda gipofizda hosil bóladigan 9xil amino kislatalar tashkil topgan pepditni sintezlashga mufaq bólindi. Keyinchalik albumin zardobi, amilaza, Ribonukliaza, lizosin kabilar sintezlashga erishildi. Hozirda biotexnalogiya jarayonlarida kôplab oqsil va oqsil tabiatli moddalar sintezlanmoqda . Oqsil sintezida DNK asosiy rol ôynaydi. Qisqa vaqt ichida yuzlab malekulalar oqsillar sintezida ishtirok etadi. Tirik organizmlar hayoti davomida oqsillari bir necha marya yangilanib turadi. Lekin ularnimg tabiati va xulk atvori ózgarmaydi .