23. Agar narxga bog’lik talab elastikligi -3 va chekli xarajat 5000 so’m
bo’lsa, mahsulot narxi aniqlansin.
24. Stadionda bo‘ladigan tomosha chiptalariga talab funksiyasi quyidagicha
berilgan: Q=5000-2P, bu erda Q-o‘rindiqlar soni, R-chipta narxi. Stadiondagi o’rindiqlar soni 10 000 tani tashkil etadi. Stadionda bo‘ladigan tomoshaga kirish chiptalari narxi qancha bo’lganda maksimal foydaga erishiladi?
25. Monopolistning foydasi narx 500 so’m va ishlab chiqarayotgan
mahsuloti hajmi 100 birlikka teng bo’lganda maksimal bo‘layotgan edi. Agar
monopolistning talab funksiyasi to’g’ri chiziq shaklida bo’lsa, uning funksiyasini yarating.
26. AQSh da shokolad yetishtiruvchi tarmoqda 6 ta firma faoliyat yuritadi
1-firmaning bozordagi mahsulotlari ulushi jami 6 ta firma mahsulotlarining 30 %ni huddi shunday 2-firma 20 %ni, 3-chisi 18 %, 4-chisi 17%, 5chisi esa -10% ni tashqil etadi. Ushbu tarmoqni monopol tarmoq, deb ayta olamizmi?
27. Monopol firmaning ishlab chiqarish funksiyasi quyidagi ko’rinishda berilgan. TC=3Q+100. Uning mahsulotiga bo’lgan talab funksiyasi esa ko’rinishida berilgan. Mahsulot uchun optimal narx nimaga teng bo’lishini hisoblang.
28. Monopol firma mahsulotiga bo’lgan talab elastikligi -2 ga teng. Uning chekli xarajatlari o’zgarmas va u 100 birlikni tashkil etadi. Mahsulot uchun optimal narx nimaga teng bo’ladi?
29. Monopol firma mahsulotiga bo’lgan talab funksiyasi quyidagi ko’rinishda. Q = 240 - 4R. Firmaning o’rtacha chekli xarajatlari esa AFC(10)=120. Monopol firma foydasi maksimallashtiradigan nuqtada talab elastikligi -2 ga teng bo’lsa, firma maksimal qancha foyda oladi?
30. Monopolist mahsulotiga talab funksiyasi Q=220-4P va chekli xarajat
funksiyasi MC=10+4Q ko‘rinishida berilgan. Monopolistning maksimal
foydasi 125 ga teng bo‘lsa, o’zgarmas xarajatlar miqdori topilsin.
31. Monopolist mahsulotining narxi 75 $ ga va umumiy xarajatlar funksiyasi TC=25Q+453 ga teng. Monopolistning foydani maksimallashtirayotgandagi narxga boglik talab elastikligi aniqlansin.
32. Monopol firmaning mahsulotiga bo’lgan talab funksiyasi quyidagi ko’rinishda berilgan. P=20-2Q. Monopolistning o’rtacha xarajatlari funksiyasi AC=Q+8 bo’ladigan bo’lsa Larner indeksini hisoblang.
33. Monopol firmaning mahsulotiga bo’lgan talab funksiyasi quyidagi ko’rinishda berilgan. Xarajatlar funksiyasi esa TC=8 + 0,25Q ga teng bo’lsa monopol firmaning maksimal mahsulot ishlab chiqarish hajmini toping.
34. Monopol firmaning chekli daromadi ko’rinishida berilgan. O’rtacha xarajatlari esa
a) optimal mahslot hajmi va narxini aniqlang
b) Lerner indeksini hisoblang.
35. Monopolistik firmaning o‘zgaruvchan xarajatlar funksiyasi mahsulot
ishlab chiqarish hajmiga boglik bo‘lib VC=Q va o‘zgaruvchan xarajatlar 100
pul birligiga teng. Chekli daromad funksiyasi xam mahsulot hajmiga boglik
bo‘lib MR=49-P ko‘rinishida berilgan. Monopol narx va Lerner indeksi
aniqlansin.
36. Duopol bozorda ikkita firma harakat qilyapti, deylik. Birinchi firma-lider, ikkinchisi-ergashuvchi firma. U mumiy bozor talabi funksiyasi Qd=5000-2.5P, firmalarning chekli xarajat funksiyalari:
Ergashuvchi firmaning reaksiya funksiyasi , ya’ni ikkinchi firmaning birinchi firma ishlab chiqarishi hajmiga bog’lik ishlab chiqarish
funksiyasi. Ushbu ma’lumotlarga ko’ra lider firma va ergashuvchi firma qancha
miqdorda mahsulot ishlab chiqaradilar, bozordagi muvozanat narx va har bir
firmaning foydasi qancha bo’ladi?
Duopol bozorda 2 ta firma harakat qiladi. Umumiy bozor talabi funksiyasi P=3000-2Qd ga teng. Firmalarning umumiy xarajatlar funksiyalari quyidagicha berilgan:
Ikkala firma kartel tuzib harakat qilishni rejalashtirmoqda. Kelishuvga ko’ra, umumiy foydaning 40 foizini birinchi firma, 60 foizini ikkinchi firma olmoqchi.. Har bir firmaning ishlab chiqarish hajmi, bozor narxi va firmalar oladigan foyda miqdori topilsin.
Monopolist mahsulot ishlab chiqarish hajmini kelasi oydan
kamaytirmoqchi. Hozir u oyiga 2 ming dona mahsulot ishlab chiqaradi
keyingi oydan esa ishlab chiqarish hajmini 50% ga qisqartirmoqchi. Uning
foydasi qanday o‘zgaradi, agarda monopolist mahsulotiga bo’lgan bozor
talabi funksiyasi 3000-2*P ko‘rinishida bo‘lsa?
Firma faqat musbat foyda olib ishlaydi. Firma ishlab chiqarish
hajmini yiliga 100 birlikdan 200 birlikka qadar oshirsa, o’rtacha xarajat
miqdori oldingisiga nisbatan 50 $ ga, mahsulot narxi esa 20 $ ga kamayadi.
Foyda miqdori qanday o‘zgaradi?
Oligapolist bir oyda 4 ming dona tovar ishlab chiqarar edi. Lekin u
kelasi oydan 5 ming dona mahsulot ishlab chiqarishni rejalashtirmoqda. Agar
uning mahsulotiga oylik talab funksiyasi QD=9000-P ko‘rinishida bo‘lsa,
kelasi oyda uning foydasi qanday o‘zgaradi?
Duopol bozordagi talab funksiyasi hamda 1 va 2 firmaning xarajat
funksiyasi berilgan:
Qd=600-2P
TC1=0,25*Q12
TC2=30*Q2
Firmalar raqobat yechim strategiyasini tanlasa:
1)Har bir firma qancha mahsulot ishlab chiqaradi?
2)Qancha foyda oladi?
3)Muvozanat narx qancha?
Duopol bozorda 2 ta firma harakat qilyapti. Umumiy bozor talabi.
P=300-0,5*Qd
TC1=0,25*Q12
TC2=30*Q2
Ikkala firma kartel tuzib, harakat qilmoqchi. Kelishuvga ko‘ra
umumiy foydaning 38%i 1-firmaga 62%i 2-firmaga tegishli.
Yuqoridagi ma’lumotlar asosida:
1)Har bir ishlab chiqarish hajmi?
2)Bozor narxi?
3)Firmalar oladigan foyda topilsin.
Sof raqobat, monopoliya va monopolistik raqobat bozorlari orasidan
quyida berilgan javoblarning to‘g‘ri tasniflarini toping va javoblaringizni izohlang.
a) Yog‘ochdan yasalgan 2 ta qalam;
b) Mis;
c) Mahalliy telefon xizmati;
d) Yeryong‘oqli saryog‘;
e) Lab bo‘yog‘i;
Siz monopolistik raqobatdosh firmaning maslahatchisi sifatida
yo‘llanasiz. Kompaniyaning narxi, qiymati va o‘rtacha umumiy xarajati
haqida quyidagi ma’lumotlarni taqdim etadi. Daromadni maksimal
darajada oshirib bera olasizmi? Aks holda daromadni oshirish uchun
nima qilish kerak? Agar firma daromadni kengaytirsa, uzoq muddatli
muvozanatda bo‘ladigan firma bo‘ladimi? Agar yo‘q bo‘lsa uzoq
muddatli muvozanatni tiklash uchun nima qilish kerak?
a) P>MC, P>ATC;
b) Pc) P=MC, P>ATC;
d) P>MC, P=ATC;
