14. Talab funksiyasi taklif funksiyasi esa . Daromad qanchani tashkil etadi?
15. Quyidagi grafiklar ikkita iste'molchi D1 va D2 uchun individual talab egri chiziqlarini ko'rsatadi. Quyidagilar ko’rsatilgan bo’lsa bozorning umumiy egri chizig'ini aniqlang.
+ =
+ =
+ =
16. Muayyan tovarga 3 ta iste’molchining individual talab funksiyasi ma’lum. QA = 15- P; QB = 20- 4P; Qc = 12- 0,5P. Bozor talab funktsiyasini analitik va grafik shaklda tuzing. Agar daromadning pasayishiga javoban, birinchi xaridorning talabi 20% ga, ikkinchisiniki - 40% ga, va uchinchisisiniki 10 foizga kamaysa individual va bozor egri chiziqlari qanday o’zgaradi?
17. Bolalar ovqatiga bo’lgan talab funktsiyasi Qd = 150-P, bu erda Qd - talab miqdori, P - narx. Bolalar ovqatining taklif funksiyasi Qs = 30 + 3P bilan ifodalanadi, bu erda Qs taklif miqdori. Bozor tanqisligi 24 dan oshmasligi uchun hukumat narxni qaysi darajada o’rnatishi kerak?
X tovar taklifi quyidagi funktsiya bilan ifodalangan: Qs = 4P - 10, bu erda P - ishlab chiqaruvchi X tovarni sotadigan narx. Hukumat X tovarni ishlab chiqarishni subsidiyalashga qaror qildi. Subsidiya to’g’ridan-to’g’ri ishlab chiqaruvchilarga to'lanadi va 2 so’mni tashkil qiladi. Taklif chizig’i subsidiyadan keyin qanday o’zgaradi?
Mandarin bozorida talab va taklif funksiyalari quyidagicha
Qd=4000+2R-3P Qs=-1000+2P. Bu yerda: R - iste’molchi daromadi
Iste’molchi daromadi 10000 so’m va 15000 so‘m bo‘lganda bozorning muvozanat parametlari qanday o‘zgaradi?
Faraz qilaylik X tovar uchun talab va taklif funksiyalari berilgan:
Qd=2000-3P va Qs=-200+2P. Davlat har birlik sotiladigan tovar uchun 60 so‘m soliq belgiladi.
Muvozanat narx va muvozanat mahsulot miqdori qanday o‘zgaradi?
Ushbu soliq stavkasi davlatga qancha daromad keltiradi?
Iste’molchilar va ishlab chiqaruvchilar qanchadan soliq to’laydi?
O’zbekiston sigareta bozorida sigaretning aklifi Qs=1800+50P va talab Qd=6000-2P ko’rinishida berilgan. Davlat sigareta uchun 90 so’m belgiladi. Bu qarorning oqibati qanday bo’ladi?
Shakar bozori muvozanat holatga yaqin holatda. Muvozanat narx 1300 so‘m. Mahsulot hajmi 10 000 kg. 1 kg. Shakar narxi 1200 so‘m bo’lsa, talab ortib 12000 kg, taklif 9000 kg ni tashkil qildi.
Shakarga bo’lgan talab va taklif funksiyalari aniqlansin.
Davlat 1 kg shakar narxini 1250 so‘m qilib belgiladi. Davlatning narx siyosati qanday oqibatlarga olib keladi?
Faraz qilaylik talab va taklif funksiyalari berilgan: Qd=25000-12P va Qs=3000+10P. Davlat har birlik sotiladigan tovar uchun 100 so‘m soliq belgiladi. Ma’lum muddat o‘tib davlat iste’molchilarni qo‘llab-quvvatlash uchun soliqni bekor qilib 150 so‘m dotatsiya belgiladi. Davlatning ushbu qarori oqibatida ishlab chiqaruvchilarning daromadi qanchaga o‘zgardi?
Talab funksiyasi Qd=20 000-25P. Aniqlansin:
a) Maksimal daromad hajmi.
b) Maksimal daromad olishni taminlay oladigan narx.
Uchta xaridor bir xil markadagi televizordan bittadan sotib
olmoqchi. Birinchi xaridor televizorni sotib oladi agar uning narxi 200
ming so‘mdan oshmasa, ikkinchi xaridor esa 300 ming so‘mdan oshmasa, uchinchisi esa 400 ming so‘mdan ko‘p bo‘lmagan narxda sotib olishga tayyor. Xaridor talabi shkalasini tuzing.
Apelsinga talab funksiyasi quyidagicha: Q(A)=8000-2Pa+Pm
Mandaringa bo‘lgan talab funksiyasi esa: Qd(M)=8000-2Pm+Pa Apelsinga taklif funksiyasi: Qs(A)=-4000+Pa Mandarin taklifi funksiyasi esa:
Qs(M)=-4000+Pm Bu yerda Pa- apelsin narxi, Pm-mandarin narxi.
a) Har ikkala bozorning muvozanat parametrlari topilsin.
Agar mandarinning har kg uchun 1600 so‘mdan soliq belgilansa
bozorning muvozanat parametrlari qanday o‘zgaradi?
Aytaylik, ma’lum bir mahsulot bozorida barcha iste’molchilar individual talabning bir xil funktsiyalariga ega. Iste’molchining individual talabi quyidagi tenglama bilan tavsiflanadi: P = 5- 0,5Qid. Iste’molchilar soni 100 tani tashkil etadi. Shuningdek, bozorda 50 ta bir xil firmalar bor. Har bir kompaniyaning individual taklifi P = 2 + 0,5Qis. Muvozanat narxi va muvozanat miqdorni aniqlang.
28. Ushbu mahsulotga talab funktsiyasi quyidagi shaklga ega: Qd = 12 - P. Taklif funktsiyasi: Qs = -3 + 4P.
a) muvozanat narxini va sotish hajmini aniqlang.
b) Aytaylik, hukumat 25% miqdorida aktsiz solig’i o’rnatdi. Yangi muvozanat sotish va narxlarni aniqlang
