Respublikasi oliy va

Form1.Caption:=’(‘+IntToStr(Form1.Height)+’*’+IntToStr(Form1.Width)+’)’; Form1.Caption:=’Uchinchi ilova ’+ Form1.Caption;
Ilovani ishga tushirib, uning sarlavhasi o‘zgarishini kuzatamiz:



(2.5-ilova) Yangi o’quv materialining slaydli taqdimoti (alohida ilova qilinadi).
Yangi o’quv materialini mustahkamlash
(2.6-ilova)
Mustahkamlash uchun savollar

1. 
   Ikkinchi ilovaning kamchiligi nimada?
   
2. 
   ShowMessage ning vazifasi nimada?
   
3. 
   IntToStr funksiyasi nima vazifani bajaradi?
   
4. 
   Uchinchi ilovani shunday o‘zgartiring-ki, u a) ilova oynasining eni
   

800 dan, b) ilova oynasi bo‘yi 450 dan oshsa ekranga ogohlantiruvchi yozuvni chiqarsin.

11. 
    MAVZU: “SHaklni quvish” loyixasi: Shape komponenti
    

Reja:

1. 
   Delphining grafik imkoniyatlari
   
2. 
   Image va Shape komponentlari
   

1. 
   Delphining grafik imkoniyatlari. Delphida grafika bilan ishlash uchun keng imkoniyatlar yaratilgan. Bir qator obyektlarning Canvas (polotno, sirt) degan xossasi bo‘lib, uning o‘zi obyekt hisoblanadi. Uning xossa va usullaridan foydalanib, bu obyekt egallagan joyda turli shakllarni chizish mumkin. Quyidagi rasmdan ham ko‘rinib turibdi-ki, sanoq sistemasining boshi sifatida obyektning chap yuqori burchagi olingan.
   

Dastlab gorizontal, so‘ng vertikal o‘qlardagi koordinatalar ko‘rsatiladi:

2. 
   Image va Shape obyektlari. Delphida grafika bilan ishlash uchun maxsus boshqarish obyektlari bor. Ular Image (rasm, tasvir) va Shape (shakl) bo‘lib, obyektlar panelining Additional (qo‘shimcha) jildida joylashgan:
   

Style xossasi chiziladigan chiziqlarning ko‘rinishini o‘zgartiradi. U quyidagi qiymati oldindan aniqlangan o‘zgarmaslardan biriga teng bo‘lishi mumkin:

1. 
   psSolid – uzluksiz (oldindan o‘rnatilgan).
   
2. 
   psDash – shtrix (mayda kesmachalar).
   
3. 
   psDot – (nuqtalar).
   
4. 
   psDashDot – kesma va nuqta.
   
5. 
   psDashDotDot – kesma, nuqta va nuqta.
   
6. 
   sClear – ko‘rinmas. Qalam stilini o‘zgartiruvchi operator Image1.Canvas.Pen.Style:=psDash; kabi bo‘ladi.
   

3. 
   Pixels (piksellar) xossasi. Canvasning Pixels xossasi yordamida rasm chiziladigan sohadagi har bir nuqtani boshqarish mumkin. Bu xossada piksellar ikki o‘lchovli massivni tashkil etadi. 50-qatorning 100-ustunida joylashgan pikselga murojaat qilish uchun Pixels[100,50] deb uning ikkita indeksini ko‘rsatish yetarli. Agar biz bu pikselning rangini qizilga o‘zgartirmoqchi bo‘lsak, Image1.Canvas.Pixels[100,50]:=RGB(255,0,0); operatoridan foydalanamiz. PC:=Image1.Canvas.Pixels[100,50]; operatori esa pikselning rangini o‘zgaruvchida saqlashga imkon beradi.
   
4. 
   MoveTo va LineTo usullari. Chizma chizishda to‘g‘ri chiziq kesmasini chizish ko‘p ishlatiladi. Bu borada Delphi qanday imkoniyatlarga ega? Canvas obyektining MoveTo (... ga o‘t) va LineTo (...gacha chiz) usullari kesma chizish uchun xizmat qiladi. Ularning ikkalasi ham butun qiymatli ikkitadan argumentga ega. Bu argumentlar yordamida rasmdagi nuqtaning koordinatalari ko‘rsatiladi. Ilovani ishga tushiramiz. Avval muntazam yetti burchakni, so‘ng muntazam 28 burchakni chizamiz. Ular quyidagi rasmda ko‘rsatilgan: