Respublikasi oliy va o‘rta

Асосий тузилмалар
Gʻoyaviy tuzilma
O‘quv jarayoni, ma’naviy-ma’rifiy ishlar, boshqaruv va h.k.da yangilikning paydo bo‘lishi, ishlab chiqilishi va o‘zlashtirilishi

Davriylik tuzilmasi
Yangilikning paydo bo‘lishi – jadal rivojlanishi – kamolot cho‘qqisi – o‘zlashtirish – diffuziya
(singib ketishi, tarqalishi) – yangi g‘oyalar bilan boyitilishi – qoloqlik – inqiroz – irradiasiya (aldanish) – zamonaviylashtirish

Boshqaruv tuzilmasi

Boshqaruv jarayoni (rejalashtirish – tashkil etish – rahbarlik qilish – nazorat) elementlarining o‘zaro aloqasi

Tashkiliy tuzilma
Diagnostik, prognostik, tashkiliy, amaliy, umumlashtiruvchi va tatbiq etuvchi innovasiyalar

6-rasm. Innovasion jarayon tuzilmalari

Innovasiya jarayoni tarkibiy tuzilmalardan iborat bo‘lish bilan birga muayyan qonuniyatlarga ham bo‘ysunadi. Mazkur jarayon uchun quyidagi to‘rtta qonuniyat xarakterli sanaladi (7-rasm):

7. 
   rasm. Pedagogik innovasion jarayon qonuniyatlari
   

Keskin beqarorlik qonuniyatiga ko‘ra pedagogik jarayon va hodisalar to‘g‘risidagi yaxlit tasavvurlar o‘zgaradi, shakllangan pedagogik yangilik baholanadi va bu yangilikning ahamiyati, qiymati e’tirof etiladi.

Amalga oshish qonuniyati yangilikning hayotiyligini ifodalaydi, unga ko‘ra yangi pedagogik innovasiyalar stixiyali yoki ongli ravishda o‘ta tezkor yoki tezkor ravisha amaliyotga tatbiq etilai.
Qoliplashtirish (stereotiplashtirish) qonuniyati aksariyat pedagoglarda yangicha tafakkurning qaror topganligini va ularning innovasiyalarni amaliyotga tatbiq etish yo‘lida faollik ko‘rsatishlarini tavsiflaydi. Bu jarayonda dastlab innovasion xarakter kasb etgan g‘oyalar yanada ilg‘or yangiliklarni amalga oshirishsh yo‘lida to‘siq bo‘la boshlaydi.
Pedagogik innovasiyalarning davriy takrorlanishi va qaytarilishi qonuniyati yangiliklarning yangi, yanada qulay sharoitlarda qayta tiklanishini ifodalaydi.
Odatda pedagogik innovasiyalarning amaliyotga tatbiq etilishi ikki xil
kechadi:

1. 
   Pedagogik innovasiyalarning amaliyotga tatbiqi stixiyali kechadi, ya’ni, innovasion jarayonda pedagogik yangiliklarga bo‘lgan ehtiyoj hisobga olinmaydi, ularni amaliyotga tatbiq etishda mavjud shart-sharoitlar, usul va yo‘llariga ongli munosabat bildirilmaydi.
   

2. 
   Pedagogik innovasiyalarning amaliyotga tatbiqi stixiyali kechadi, ya’ni, pedagogik yangiliklar innovasion jarayonda ongli, maqsadga muvofiq, ilmiy asoslangan faoliyat mahsuli sifatida amaliyotga joriy etiladi
   

Ta’lim innovasiyalarini pedagogik jarayonga tatbiq etish bir necha