Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi zahiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti tabiiy

Qora erioxrom T. pH < 6 da - qizil, pH= 7-8 da ko’k,.pH 9 da sariq- jigarrang: ammo komplekslarining hammasi qizil rangli bo‘ladi. Indikator faqat pH>7 bo‘lganda qo‘llaniladi.

Mureksid.pH> 9 da - gunafsha, pH < 9 da - qizg‘ish-gunafsha rangli: komplekslari esa qizil rangli va hokazo.

Titrlash egrilarini hisoblash

Kompleksonometriyada ham, titrlash egri chiziqlari indikatorni to‘g‘ri tanlash uchun zarur bo‘ladi.

Masalan, 0,1 M CaCI₂ eritmasini 0,1 M trilon B bilan titrlaylik.
C(CaCl₂)  C(H₂Y^-2) 0,1 M1, a1: shunga asosan: C()  ()  a_m va s (H₂Y^-2)  [H₂Y^-2]  a_H2Y^-2

Titrlash davomida eritmaning hajmi o‘zgarmaydi deb hisoblaymiz. Titrlash boshlanmasdan eritmaning tarkibi CaCl₂H₂O

C(Ca^2)  [Ca^2] 0,1 M

pM - Ig 0,1  1,00
Titrlash boshlangach, ionlar o‘rtasida ta’sirlanish boshlanib, kompleks hosil bo‘la boshlaydi:

CaCI₂ Na₂H₂Y Na₂[CaY]  2HCI

Eritmaning tarkibi CaCI₂, Na₂[CaY] , HCI dan iborat. Ekvivalent nuqtagacha tarkib o‘zgarmaydi, faqat titrlanmagan CaCI₂ ning miqdori kamayib boradi. ^t CaY^-2 3,7210¹⁰ bo‘lganidan eritmada [Ca^2] ning miqdori titrlanmay qolgan CaCI₂ bilan aniqlanadi:

[Ca^2] c(CaCI₂) titrlanmagan (t.m.).

Demak, ekvivalent nuqtagacha, umumiy holda:
[M]  [M] t.m. rM - Ig M t.m.

50% titrlanganda 0.150.0100  510^-2M: rSa  2,00 - 0,70  1,30 90% titrlanganda 0.110.0100 110^-2M: rSa  2,00

99,0% titrlanganda 0.11.0100  110^-3M: rSa  3,00 99,9% titrlanganda 0.10.1100  110^-4M: rSa  4,00