Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Yalpi taklif egri chizig‘i 
 
Yalpi taklif egri chizig‘i iqtisodchilar tomonidan uzoq muddatli va 
qisqa muddatli davr uchun alohida-alohida o‘rganiladi. 
 
2.2-grafik 
 
 LRAS –uzoq muddatli davrda yalpi  
 taklif;  
 SRAS-qisqa muddatli davrda yalpi  
 taklif. 
 
 
 
 
Yalpi taklif egri chizig‘i uzoq muddatli davrda vertikal chiziq tarzida 
gavdalanadi.  Bu  chiziq  mamlakat  iqtisodiyoti  subyektlari  tomonidan 
shu  muddatda  mavjud  ishlab  chiqarish  texnologiyasidan  foydalangan 
holda  barcha  ishlab  chiqarish  resurslarini  iloji  boricha  samarali 
ishlatgan holdagi erishgan ishlab chiqarish hajmini ko‘rsatadi. 
Qisqa  muddatli  davr  uchun  yalpi  taklif  egri  chizig‘i  iqtisodchilar 
tomonidan uch bo‘lakka bo‘lib o‘rganiladi: yotiq, oraliq va tik kesma.   
Narxlar 
darajasi 
Real YAIM 

---

 
43 
 
Yalpi  taklif  egri  chizig‘ida  kesma(bo‘lak)lar  milliy  ishlab 
chiqarish  real  hajmi  va  narx  darajasi  o‘zgarishining  turli  nisbatlarini 
ko‘rsatadi.  
1.  Yotiq    kesma  yoki  Кeyns  bo‘lagi.  U  milliy  iqtisodiyot  inqiroz 
yoki  turg‘unlik  holatida  ekanligi,  ishsizlik  va  bo‘sh  resurslar  mav-
judligi,  narx  darajasi  o‘zgarmagani  holda  milliy  ishlab  chiqarishning 
real hajmini ko‘paytirish mumkinligini ko‘rsatadi. 
2.  Oraliq  kesma  milliy  ishlab  chiqarish  real  hajmining  o‘zgarishi 
narx  darajasining  o‘zgarishi  bilan  birga  borishini  aks  ettiradi. 
Iqtisodiyot  o‘zining  to‘la  imkoniyat  darajasiga  yaqinlashib  boradi. 
Ammo  ish  bilan  bandlik  barcha  tarmoqlarda  bir  tekisda  bo‘lmaydi. 
Iqtisodiyotning  resurslar  to‘la  bandligiga  yaqinligi  ish  haqi  va 
narxlarga bosim ko‘rsata boshlaydi. 
3.  Tik  kesma  yoki  klassik  bo‘lak.  Bunda  iqtisodiyot  mavjud 
resurslarning  to‘la  bandligi  bilan  tavsiflanadi.  Talab  va  narxlarning 
o‘sishidan qat’i  nazar  ishlab  chiqarish  hajmini  ko‘paytirib  bo‘lmaydi, 
sababi  bo‘sh  resurslar  yo‘q.  Mavjud  resurslar  narxlarining  ortishi, 
ularni qayta taqsimlashga olib keladi. Real ishlab chiqarishning hajmi 
o‘zgarmaydi.