Respublikasi oliy va o rta maxsus ta’lim

M eyozning m itozdan farqi: 1) m itoz b ir m a rta , meyoz ikki m arta bo'linishdan iborat.
2) Mitozda ona hujayraning diploid to'plam li xrom osom a­ lari saqlangan holda qiz hujayralarga beriladi. Meyozning qiz


hujayralari — gam etalarida xrom osom alarning gaploid to 'p - lami bo'ladi.
3) Mitoz bo'linishda ikkita qiz hujayra, meyoz bo'linishda esa 4 ta gam eta hosil bo'ladi.
4) M itozning anafazasida ikki qutbga xrom osom alar yak- ka-yakka holatda tarqaladi. Meyozning reduksion bo'linishining a n a f a z a s id a x ro m o s o m a la r s e n t ro m e r i a lo h id a - a lo h id a bo'lmagani sababli ikki qutbga ju ft- ju ft holatda tarqaladilar.
5) Meyozning reduksion bo'linishi profazasi uzoq m uddatli bo'lib, o ta - o n a ju f t xrom osom alari o 'r tasid a konyugatsiya xodisasi ro 'y beradi, m itozning profazasida b u n d ay hodisa kuzatilm aydi.
M eyozning biologik ahamiyati. Meyoz bo'linishda gam e- ta larga o ta - o n a xrom osom alari qutb larg a tasodifiy ta rq a la ­ di, n a tijad a ularning xilm a-xil kom binatsiyalari ro 'y beradi. Bir ota va ona bolalarining h ar xil bo'lishi sperm atogenez va ovogenezda o ta -o n a xrom osom alarning tasodifiy ta rq a lish i, urug'lanish jarayonida gam etalam ing tasodifiy qo'shilishi bi­ lan izohlanadi.
Urug'lanish. U rug'lanish bu erkak va ayol gam etalarini (singam iya) va ularning yadrolarini (kariogamiya) qo'shilib zigota hosil bo'lishidan iborat jarayondir. U rug'lanish m obayni­ da xrom osom alarning diploid to'plam i tiklanadi. O ta- ona xro­ m osom alarning zigotada to'planishi oqibatida turli xil genlar m ajm uasiga ega bo'lgan individlar hosil bo'ladi. U rug'lanish uzviy ravishda kechadigan 3 bosqichdan tashkil topadi. B i­ rinchi bosqichda sperm atozoid va tuxum hujayra bir-biriga yaqinlashadi. T uxum hujayraga odatda ko'p sperm atozoidlar yaqinlashgach, m u h it o 'zg arad i va tu x u m h u ja y ra qobig'i yum shaydi. Bu jarayonga bir necha omillar, birinchi n a v b a t­ da, jinsiy h u jay ra lard an ajralgan m oddalar ta ’sir ko'rsatadi. Tuxum hujayra qobig'i bilan bog'lanishda bo'lgan sperm ato- zoidlarning bosh qism idan m axsus ferm entlar ajraladi. Bu fer­ m e n tla r tu x u m h u ja y ra n in g fo llikulyar qobig'ini yem irib , sperm atozoidning tuxum hujayraga kirishiga im kon beradi.