Respublikasi oliy

Afrika tuyaqushlari (Struthioniformes) turkumiga yagona bitta
tur — Afrika tuyaqushi kiradi va qushlar o'rtasida eng yirigi hisoblanadi.


10-№ 53


145


www.ziyouz.com kutubxonasi

Erkaklarining balandligi 260 — 270 sm ga, og'irligi 50 — 90 kg gacha yetadi. Ucholmaydi, lekin yuguradi. Oyog'ida faqat 2 ta barmog'i bo'ladi. Patlarida ilmoqchalari yo'q. Afrika va Arabistonning cho'l, dashtlarida tarqalgan. Asosan o'simliklar bilan ovqatlanadi. Bitta erkagi va 2 — 5 ta urg'ochisi gala bo'lib yashaydi. Umumiy uyaga urg'ochilarining har biri 7 — 9 tadan tuxum qo'yadi. Har bir tuxumning og'irligi 1,5 kg keladi. Bitta uyada 15 — 20, hatto 50 — 60 tagacha tuxumlar bo'lib, ularni kechasi erkagi, kunduzi urg'ochilari navbatlashib 42 kun davomida bosadi. Erkaklarining boshqaruv va qanot patlari bezak o'rnida, go'shti va tuxumi esa ovqat sifatida ishlatiladi.

Amerika tuyaqushlari (Rheiformes), ya'ni Nandular turkumining 2 ta turi Janubiy Amerikaning cho'l va savannalarida tarqalgan. Oyog'idagi barmoqlari 3 ta, bo'yining balandligi 150 sm, og'irligi 30 kg keladi. Bitta erkagi 5 — 7 ta urg'ochisi bilan gala bo'lib yashaydi. Urg'ochilarining har biri tuxumini erkagi kovlagan umumiy uyaga qo'yadi. Erkagi 42 kun davomida tuxumlami bosadi va tuxumdan chiqqan jo'jalami boqadi. Amerika nandulari tuxumi va go'shti uchun ovlanadi.