Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Тўлов ҳақида қарор (дивидендлар эълон қилиш).

Дивиденд тўловлари ҳақида қарор акциядорлар умумий йиғилишида қабул қилинади. Дивиденд жамиятнинг Директорлар Кенгаши тавсия қилган миқдордан катта бўлиши мумкин эмас. Агар Директорлар Кенгаши бундай тўловни тавсия қилмаган бўлса, акциядорлар йиғилиши дивиденд тўловлари ҳақида қарор қабул қила олмайди. Бундай ҳолат қонунчиликда белгилаб қўйилган бўлиб, шу билан асосланадики, акциядорлар йиғилиши кўпинча ўз қўйилмаларидан (акциялар бўйича дивиденд) даромад олишдан иборат бўлган ўз манфаатларини кўзлайди, бу эса бизнесни ривожлантириш манфаатларига (фойдани янги лойиҳалар амалга оширишга киритиш) зид келиши мумкин. Шу сабабли Директорлар Кенгаши, жамият бошқарувига энг яқин орган сифатида, дивиденд ҳажмини тавсия қилади. Агар Директорлар Кенгаши бунда акциядорларнинг манфаатларини ҳисобга олмайдиган бўлса, у тарқатиб юборилади.
Шу сабабли Директорлар Кенгаши «икки олов орасида» қолади: бир томондан, келажакда дивидендлар олиш учун бизнесни ривожлантириш зарур; бошқа томондан – жорий дивидендларни тўлаш керак. Акциялар бўйича дивиденд тўловлари ҳаттоки фойда мавжуд бўлганда ҳам акциядорлик жамияти учун мажбурий саналмайди. Акциядорлар йиғилиши нафақат оддий акциялар, балки имтиёзли акциялар бўйича ҳам дивиденд тўловларини тўламаслик ҳақида қарор қабул қилиши мумкин.

2. Тўлов шакллари.

Дивидендлар пул билан ёки бошқа мулк билан тўланиши мумкин. Агар дивидендлар акциялар билан тўланадиган бўлса, улар солиққа тортиш мақсадлари учун дивиденд деб ҳисобланмайди (солиқ олинмайди).
Имтиёзли акциялар бўйича дивиденд ҳажми ва тугатиш қиймати низомда қайд этилади ва қуйидагилар билан ифодаланади:

1. 
   қатъий белгиланган пул суммасида;
   
2. 
   номинал қийматдан фоизларда (масалан, номиналнинг 50% и);
   

3. 
   ҳисоб-китоб тартиби қайд қилинган бўлиши мумкин (масалан, имтиёзли акциялар бўйича дивиденд тўловларига соф фойданинг 50% и ажратилади).
   

Агар низомда на дивиденд ҳажми ҳақида, на тугатиш қиймати ҳақида ҳеч нарса айтилмаган бўлса, бунда имтиёзли акциялар бўйича дивиденд оддий акциялар бўйича дивидендга, тугатиш қиймати эса – номиналга тенг бўлади.

3.