Respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot


 Oqimli simmetrik shifrlash algoritmlari



Download 4,35 Mb.
Pdf ko'rish
bet23/203
Sana14.01.2022
Hajmi4,35 Mb.
#363640
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   203
Bog'liq
fayl 1714 20210831

2.2.1. Oqimli simmetrik shifrlash algoritmlari 
Oqimli simmetrik shifrlash algoritmi bir martali bloknotga asoslangan bo’lib, 
undan farqli jihati –  bardoshligi yetarlicha past va boshqariladigan kalitga 
asoslanishi. Ya’ni, kichik uzunlikdagi kalitdan ochiq matn uzunligiga teng bo’lgan 
ketma-ketlik hosil qilinadi va bir martali bloknot sifatida foydalaniladi.  
Oqimli shifr 
𝑛𝑛
 
bitli kalit 
𝐾𝐾
 
ni qabul qiladi va ochiq matnni uzunligiga teng 
bo’lgan 
ketma

ketlik 
𝑆𝑆
 
ga uzaytiradi. Ketma –  ketlik 
𝑆𝑆
 esa ochiq matn 
𝑃𝑃
 bilan 
𝑋𝑋𝑋𝑋𝑋𝑋
 amalida bajariladi va shifrmatn 
𝐶𝐶
 hosil qilinadi. Bu o’rinda ketma-ketlikni 
qo’shish bir martali bloknotni qo’shish kabi bir xil bo’ladi.  
Oqimli shifrni quyidagicha sodda ko’rinishda yozish mumkin: 
𝑆𝑆𝑆𝑆𝑆𝑆𝑒𝑒𝑎𝑎𝑆𝑆𝐶𝐶𝑆𝑆𝑆𝑆ℎ𝑒𝑒𝑆𝑆
(
𝐾𝐾
) =
𝑆𝑆
 
Bu yerda 
𝐾𝐾
 kalit, 
𝑆𝑆
 esa natijaviy ketma-ketlik. Shuni esda saqlash zarurki, bu 
yerda ketma-ketlik shifrmatn emas, balki bir martali bloknotga o’xshash oddiy qator.  
Agar berilgan ketma-ketlik 
𝑆𝑆
=
𝑠𝑠
0
,
𝑠𝑠
1
,
𝑠𝑠
2
, …,
 va ochiq matn 
𝑃𝑃
=
𝑆𝑆
0
,
𝑆𝑆
1
,
𝑆𝑆
2
, …,
 
berilgan bo’lsa, mos bitlarni XOR amali orqali shifrmatn bitlari 
𝐶𝐶
=
𝑎𝑎
0
,
𝑎𝑎
1
,
𝑎𝑎
2
, …,
 ni 
quyidagicha hosil qilish mumkin. 
𝑎𝑎
0
=
𝑆𝑆
0
⨁𝑠𝑠
0
,
𝑎𝑎
1
=
𝑆𝑆
1
⨁𝑠𝑠
1
,
𝑎𝑎
2
=
𝑆𝑆
2
⨁𝑠𝑠
2
 , …
 
Shifrmatn 
𝐶𝐶
 ni deshifrlash uchun, yana ketma-ketlik 
𝑆𝑆
 dan foydalaniladi: 
𝑆𝑆
0
=
𝑎𝑎
0
⨁𝑠𝑠
0
,
𝑆𝑆
1
=
𝑎𝑎
1
⨁𝑠𝑠
1
,
𝑆𝑆
2
=
𝑎𝑎
2
⨁𝑠𝑠
2
 , …
 


34 
 
Yuboruvchi va qabul qiluvchini bir xil oqimli shifrlash algoritmi va kalit 
𝐾𝐾
 
bilan ta’minlash orqali, ikkala tomonda bir xil ketma-ketliklarni hosil qilish mumkin. 
Biroq, natijaviy shifr kafolatli xavfsizlikka ega bo’lmaydi va bunda asosiy e’tibor 
amaliy tomondan qo’llashga qaratiladi.  

Download 4,35 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   203




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish