Respublika o`rta maxsus, kasb hunar ta`limi markazi

Kesimlar va qirqimlar. Umumiy ma’lumot. Detaining u yoki bu qismining shaklini aniqlash maqsadida kesim qoilaniladi. Uning ichki tuzilishini aniqroq bilish maqsadida kesimga qo‘shib qirqim ham tadbiq qilinishi mumkin. Shunday qilinganda detaining ko‘rinishlar soni ham kamayadi.

4.29- shakldagi valning yaqqol tasviriga qarang. Undagi o ‘yiqlar shaklini va teshikni chapdan ko'rinishda aniqlash mumkin (4.29-b chizma). Lekin ular ko‘rinmas kontur chiziqlarda tasvirlanganligi uchun valning bu elementlarini darhol aniqlash oson emas. Valning bu elementlarini tezda aniqlash uchun kesim tadbiq qilinishi mumkin. Kesim qo'llanilgan chizmaga nazar tashiasangiz (4.29- с chizma) A-A, B-B, C-C kesimlar orqali o ‘yiqlarning shaklini darhol ko'rasiz. Kesim qo‘llanilgan bunday detallarni bitta ko'rinishda tasvirlash imkoniga ega bo‘lish mumkin.

4.30- a chizmadagi detalga diqqat bilan qarasangiz uning ichki qismi ko'rinmas kontur chiziqda tasvirlangan. Bu shtrix chiziqlar orqali detaining ichki tuzilishini o ‘qish ko‘ p vaqt talab qiladi. Shu detaining qirqim qo‘llanilgan chizmasiga qarasangiz (4.30- b chizma) detaining ichki qiyofasi darhol ko‘zga tashlanadi. Qirqimi bajarilgan detallarning ichki ko‘rinishini chizmalarda tez va oson o‘qish mumkin.

Detallarga kesim yoki qirqim qo'llanilganda ularning kesilgan yuzalarini standartga muvofiq shartli belgilash qabul qilingan. Materiallarning turiga qarab, chizmada ularni tez va oson aniqlash maqsadida turlicha ko‘rinishlarda shtrixlanadi.