Режа: Ўзбекистонда фуқаролик жамияти асосларининг барпо этилиши

Биринчидан, «Ижтимоий шериклик тўғрисида» Қонун бугун мамлакатда ижро этиш билан боғлиқ, асосан давлат ҳокимияти ва бошқарув органлари зиммасида бўлиб келаётган бир қатор вазифалар ва улар бўйича ваколатларга эгаликда давлат – жамият шерикчилигини ифодалайди. Ижтимоий-иқтисодий ривожланиш дастурларини амалга оширишда уларни лойиҳалаштириш, ташкиллаштириш, тартибга солиш, бошқариш, назорат қилиш бўйича вазифалар ва ваколатларнинг бир қисми фуқаролик жамияти институтлари зиммасига ўтиши, бир томондан, давлат ва жамият бошқарувини амалга оширишда фуқаролик жамияти институтларининг ролини оширса, иккинчи томондан, бу фуқаролик жамиятига ўтиш талабларидан бирининг ҳал этилишини ифодалайди.
Иккинчидан, давлат ҳокимияти ва бошқарув органлари ҳозирги вақтда ижтимоий-гуманитар муаммоларни таҳлил этиш ва улар бўйича белгиланган тадбирларни амалга оширишда етакчилик қилиб келади.
Учинчидан, давлат тузилмалари ушбу муносабатларга ўз ваколатларида белгиланган меъёрлардан келиб чиқиб ёндашади, фуқаролик жамияти институтларининг эса ўртадаги масалани ҳал этишда иштирок этиш ваколатлари аниқ эмас. Бу ҳолат эса ўз-ўзидан масаланинг бир томонлама ҳал этилиши ёки сансоларликнинг келиб чиқишига сабаб бўлади.
Тўртинчидан, фуқаролик жамияти институтларининг ўз-ўзини бошқарув механизмлари ва ҳуқуқий ваколатларининг ўзгариши давлат ҳокимияти ва бошқарув органлари механизми ва ҳуқуқий ваколатларида ҳам таркибий ўзгаришларини вужудга келтиради.
2010 йилнинг ноябрь ойида Ўзбекистон Республикаси Президентининг ташаббуси билан қабул қилинган “Мамлакатимизда демократик ислоҳотларни янада чуқурлаштириш ва фуқаролик жамиятини ривожлантириш концепцияси” кўптармоқли ННТларни ривожлантириш ва қўллаб-қувватлашнинг янги босқичини бошланиши даври бўлди.
Концепциянинг қоидаларидан келиб чиқиб, бир қатор қонун ҳужжатлари, шу жумладан, 2013 йил 28-декабрда “Экологик назорат тўғрисида”ги Қонун қабул қилиниб, ННТлар экологик назоратнинг асосий субъекти сифатида белгиланди.
2014 йилнинг 5-майида “Давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари фаолиятининг очиқлиги тўғрисида”ги Қонун, шу йилнинг 25-сентябрда эса “Ижтимоий шериклик тўғрисида”ги Қонун қабул қилинди.

Эркин фуқаролик жамиятини барпо этиш, инсон ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш борасида амалга оширилаётган ислоҳотларимизда нодавлат нотижорат ташкилотларининг ўрни ва роли беқиёс...