|
Ichki-qo'zg'alish mexanizmi - Avtotransportda ishlatiladigan yoqilg'ida ishlaydigan vosita. "Otto cycle" muntazam benzinli motorning termodinamik jarayonini belgilaydi. "Dizel tsikli" dizel quvvatli dvigatellarni nazarda tutadi.
Sovutgich - teskari issiqlik dvigatellari, muzlatgich sovuq joydan (muzlatgich ichidagi) issiqlikni oladi va uni issiq joyga (muzlatgichdan tashqarida) o'tkazadi.
Issiqlik pompasi - issiqlik pompasi - bu sovutgichga o'xshash issiqlik dvigatelidir, u tashqi havoni sovutish orqali binolarni isitish uchun ishlatiladi.
Carnot aylanishi
1924 yilda frantsiyalik muhandis Sadi Carnot termodinamika ikkinchi qonuniga muvofiq maksimal rentabellikka ega bo'lgan idealist, farazi dvigatel yaratdi. Uning samaradorligi uchun quyidagi tenglamaga keldi, e Carnot :
e Carnot = ( T H - T S ) / T H
T H va T S mos ravishda issiq va sovuq suv havzalarining temperaturalari. Juda katta harorat farqi bilan siz yuqori mahsuldorlikka ega bo'lasiz. Harorat farqi past bo'lsa, past rentabellikga erishiladi. T = 0 bo'lsa ( mutlaq qiymat ), bu mumkin emas, faqat 1 (100% samarali) samaradorligini olasiz.
Xulosa:
Termodinamik jarayonlar va tizimlar organizmda moddalar almashinuvi energiyaning bir turdan ikkinchi turga o‘tish jarayonlari biian birga davom etadi. Energiya va moddalar almashinuvi hayot faoliyatining asosida yotgan yagona jarayondir. Tirik organizm oziq moddalarning kimyoviy energiyasini sarflaydi va energiyaning shu turini organizm tomonidan bajariladigan barcha ish jarayordari energiyasiga aylantirish, ortiqcha miqdordagi issiqlikni tashqariga chiqaradi.
Termodinamika — energiyani bir turdan ikkinchi turga o‘tishini, ya'ni energiya transformatsiyasini o‘rganadigan fizikaning bo'limidir. Termodinainik tizim deyilganda ichida ro‘y beradigan jarayonlarni o‘rganib chiqish osonroq bo'lishi uchun atrofdagi fazodan shartli ravishda ajratib qo'yilgan jism yoki jismlar yig'indisi tushuniladi. Tizimning holati esa barcha fizik va kimyoviy xossalarga bogliq bo‘ladiki. bu xossalarning o‘zgarishi tizim holatining o'zgarishiga olib keladi.
Termodinamik jarayon bir qancha kattaliklarning ichki energiya o'zgarishi, erkin energiya o'zgarishi, reaksiyalarning issiqlik effekti va boshqalarni xarakterlab beradi. Termodinamik tizimlar izolatsiyalangan (alohida) yopiq va ochiq tizimlarga bo'linadi. Izolatsiyalangan tizimlar shunday tizimlarki, ular tashqi muhit bilan energiya bilan ham, modda bilan ham almashinilmaydi. Ularda energiya va massa o'zgarmay qoladi. Yopiq tizimlar tashqi muhit bilan faqat energiya almashinib turadigan tizimlardir. Bunday tizimlarning massasi doimiy bo‘ladi-yu, lekin energiyasi o'zgarib turishi mumkin. Atrof-muhit harorati ko'tarilganda atrofdan issiqlik oladigan muhit harorati pasayganda esa issiqlik chiqaradigan har qanday jismni yopiq tizim deb qarash mumkin, yopiq tizim unga tashqi muhitdan o‘tgan energiya hisobiga yoki o'zining ichki energiyasi hisohiga ish bajaradi. Ochiq tizimlar — boshqa tizimlar bilan modda ham, energiya ham almashina oladigan tizimlardir, ya'ni bunday tizimlarda massa ham energiya ham o‘zgarib turadi.
Adiabatik jarayonlar
Ular tizim va uning atrofi o'rtasida aniq transfer mavjud bo'lmagan narsadir. Bu uzoq muddatli istiqbolda izolyatsiya qilingan tizim (qabariq ichidagi quti) tomonidan kafolatlanadi.
Izotermik jarayonlar
Izotermik jarayonlar - bu tizimning harorati doimiy bo'lgan barcha jarayonlar. Buni vaqt o'tishi bilan boshqa o'zgaruvchilar (P va V) o'zgarib turishi uchun ishni bajarish orqali amalga oshiradi.
Izobarik jarayonlar
Ushbu jarayonlarda tizimdagi bosim doimiy bo'lib, uning hajmi va harorati o'zgarib turadi. Umuman olganda, ular atmosferaga ochilgan tizimlarda yoki bosimning oshishiga qarshi turadigan hajmlari oshishi bilan chegaralari deformatsiyalanishi mumkin bo'lgan yopiq tizimlarda bo'lishi mumkin.
Izoxorik jarayonlar
Izoxorik jarayonlarda hajmi doimiy bo'lib qoladi. Bundan tashqari, tizim hech qanday ish yaratmaydigan (W = 0) deb hisoblanishi mumkin.
Asosan, ular har qanday idish ichida, aralashtirish bilan yoki bo'lmasdan o'rganiladigan fizik yoki kimyoviy hodisalardir.
Foydalanilgan adabiyotlar
1.Jons, Endryu Zimmerman. (2016 yil, 17 sentyabr). Termodinamik jarayon nima? Olingan: thoughtco.com
2.J. Uilks. (2014). Termodinamik jarayonlar. [PDF]. Olingan: kurslar.washington.edu
3.O'qish (2016 yil 9-avgust). Termodinamik jarayonlar: izobarik, izoxorik, izotermik va adibatik. Olingan: study.com
4.Kevin Vandrey. (2018). Termodinamikaning birinchi va ikkinchi qonunlariga har kuni qanday misollar keltirilgan? Xearst Sietl Media, MChJ. Olingan: education.seattlepi.com
5.Lambert. (2006). Termodinamikaning ikkinchi qonuni. Olingan: entropizit.oxy.edu
6. Termodinamika. [PDF]. Olingan: wright.edu
Do'stlaringiz bilan baham: |
