Reja: Tebranishlar haqida umumiy ma`lumotlar. Tebranishlarni qo’shish Tebranishli titrash Tebranishlar haqida umumiy ma`lumotlar

Tebranishlarni qo’shish

Ayrim tebranuvchi tizimlarda jism bir vaqtning o’zida bir necha harakatda qatnashishi mumkin. Shunday tizimlardan biri quyidagi 1.8 - rasmda keltirilgan.

m massali jism rasm tekisligida uzunlikdagi oddiy mayatnik singari tebranadi. Shu tekislikka perpendikulyar yo’nalishda esa, uzunlikdagi mayatnik kabi tebranadi. Shu sababli, jismning natijaviy harakatini aniqlash zarur bo’ladi.



1.8 - rasm. m massali jismning bir-biriga perpendikulyar tekisliklardagi tebranishi

Quyida garmonik tebranishlarni qo’shishning ayrim hollarini ko’rib chiqamiz.

Bir yo’nalishdagi tebranishlarni qo’shish.

Jism chastotalari bir xil, amplituda va fazalari farq qiladigan ikkita

,

, (1.7.1)

tebranishlarda ishtirok etadi deb hisoblaymiz. Tebranishlarni vektorlar diagrammasi usulidan foydalanib qo’shish qulaydir (1.9 - rasm).