Reja: Sulfat kislotasini nitroza usuli bilan ishlab chiqarish asoslari

( NO)₂ Q O₂ 2NО₂QQ₃₇ (3)

temperatura pasaytirilsa NO ni dimeridan NO₂ ni chiqishi oshadi, shuning uchun umumiy reaksiyaning tezligi ham oshadi; So‘ngra:

N O_(г) Q NO_2(г) N₂O_3(г) Q Q₁₄ (4)

N₂O₃-qo‘ng‘ir rangli gaz. Sulfat kislota NO₂ bilan va N₂O₃ bilan reaksiyaga kirishib, nitrozil sulfat kislotasini hosil qiladi.

H ₂SO₄ Q 2NO₂ HNSO₅ Q HNO₃ Q Q₃₈ (5)

2 H₂SO₄ Q N₂O₃ 2HNSO₅ Q H₂O Q Q₃₉ (6)

Bu yerda N₂O₃ning sulfat kislotadagi absorbsiyasining tezligi NO₂ gazinikiga qaraganda 2 marta katta. Normal sharoitda (17.4.) reaksiya bo‘yicha NO, NO₂, N₂O₃ aralashmasidagi N₂O₃ning miqdori 10% dan oshmaydi. Tekshirishlar shuni ko‘rsatadiki, N₂O₃ o‘rniga NOQNO₂ aralashmasini ham ishlatish mumkin ekan, faqat bu yerda NO:NO₂ nisbati 1:1 bo‘lishi kerak.

SULFAT KISLOTASINI NITROZA USULI BILAN

OLISH TURLARI.

Sulfat kislotani nitroza usuli bo‘yicha olishni 2 xil turi bor:

1. Kamerali tur.

2. Minorali tur.

1.Kamerali turda oltingugurtni selitra bilan qo‘shib qizdirilganda hosil bo‘luvchi SO_2, NO_2, N₂O₃ gazlarini qo‘rg‘oshindan yasalgan kameralarda suv bilan yuttirish natijasida 65% li iflos sulfat kislota olingan. Kamerali tur qurilmasining unumdorligi past bo‘lganligi uchun keyinchalik bu tur qurilmalar amaliyotda juda kam qo‘llanadi.

2.Minorali turda bu gazlar ichi har xil jinslar bilan to‘ldirilgan minoralarda suv bilan shimdirilib, sulfat kislota olinadi. Bunday qurilmalarning unumdorligi bir necha marotaba katta, kislotaning konsentratsiyasi 75% ni tashkil etadi.