Reja. Sssr da turg’unlik holatining vujudga kelishi O’zbekistonning ijtimoiy–siyosiy hayoti O’zbekistonning davlat mustaqilligini qo’lga kiritish tomon yo’l tutishi Sovet imperiyasining tanazzulga yuz tutishi

Farg’ona fojiasining sabablari, uni harakatga keltirgan kuchlar kimlar edi? 
O’zbekiston Kompartiyasi MQning 1989 yil 23 iyunda bo’lgan XIV Plenumida Farg’ona 
fojiasi bilan bog’liq masalalarni o’rganish uchun maxsus komissiyasi tuzildi. Komissiyaning 
O’zbekiston kompartiyasi MQning 1989 yil 29 iyulda bo’lgan XV Plenumi tomonidan 
ma’qullangan axborotida fojiani keltirib chiqargan sabablar ochib berildi. 
Farg’ona viloyati, shahar, tuman partiya va sovet tashkilotlarining, huquqni 
himoya qilish organlarining tashkilotchilik, siyosiy ishidagi jiddiy xatolar fojiali voqealarga sabab 
bo’ldi. Ular viloyatdagi keskin ijtimoiy, siyosiy vaziyatni kuchayishi xavfini o’z vaqtida anglab 
etmadilar, millatlararo adovatni keltirib chiqarishga uringan ekstrimistlarga, poraga sotilganlarga 
o’z vaqtida zarba berolmadilar. 
Farg’ona viloyatida o’n yillar davomida ijtimoiy-iqtisodiy keskinlik ortib bordi. 
Xo’jalik strukturasi buzilgan, tarmoqlar xomashyo etishtirish, yarim fabrikatlar ishlab chiqarishga 
moslashib qolgan edi, ishsizlar soni tobora oshib borar, odamlarni, yoshlarni ish bilan ta’minlash 
tadbirlari ko’rilmasdi. 

---

Kadrlarni tanlash, joy-joyiga qo’yish ishlari buzilgan, poraxo’rlik, xizmat 
mavqeini suiste’mol qilish avj olgan edi. 
Ana shunday keskinlikdan, respublikada ijtimoiy-siyosiy beqarorlikni keltirib 
chiqarishdan manfaatdor siyosiy kuchlar allaqachon ishlab chiqilgan, puxta tayyorgarlik ko’rgan 
reja asosida ig’vogarona harakat qildilar, olomonga oldindan tayyorlangan varaqalar tarqatdilar.
Farg’onada sodir bo’lgan siyosiy ig’vogarlik Tbilisi, Tog’li Qorabog’, Bokuda 
tashkil etilgan ig’vogarliklardan biri edi. Keyinchalik 1990 yil fevral-mart oylarida Bo’ka va 
Parkent, 1990 yil iyunda O’sh va O’zganda ham shunday urinishlar bo’ldi. Yovuz kuchlar o’z 
maqsadiga erisha olmadilar. O’zbekistonning yangi rahbariyati tomonidan ko’rilgan chora-
tadbirlar natijasida keskinlik bartaraf qilindi.