Kategoriya nomli berk ro’yxatda kerakli formulalar guruhini tanlaymiz: 1)10 недавно использовавшихся - 10 oxirgi ishlatilgan formulalar;
полный алфавитный перечень – alfavit bo’yicha formulalarning to’liq ro’yxati;
финансовые – iqtisodiy formulalar;
дата и время – Vaqt va sana bilan ishlash formulalar;
математические – matematik formulalar;
статистические – statistic formulalar;
ссылки и масcивы –giperyo’llanmalar va massivlar bilan ishlash formulalari.;
работа с базой данных – ma’lumotlar ombori bilan ishlash formulalari;
текстовые – matn bilan formulalari;
логические – mantiqiy formulalar;
проверка свойств и значений – xonalar ichidagi ma’lumotlarni tekshiruvchi formulalar.
F ormula tanlangandan so’ng oynaning pastki qismida shu formulaning ma’nosi yoki yordamchi ma’lumotlar chiqariladi.Birinchi qadam bajarilgandan keyin ikkinchi qadamga o’tamiz .
Ushbu qadamda quyidagi oyna hosil qilinadi.Ushbu oynada formulaning elementlarini ko’rsatishimiz shart. Ularni klaviaturadan yoki sichqonncha yordamida ko’rsatishimiz mumkin.Sichqonchadan foydalanish uchun ma’lumotlar kiritish sohasining o’ng tomondagi tugmaga bosamiz. Natijada dialog oyna kichiklashtirib, sichqoncha yordamida ish sohaning ixtiyoriy xonani tanlashingiz mumkin. Xona tanlangandan keyin yana shu tugmani bosib formula yordamchisi bilan ishlashni davom etishingiz. Mumkin.Formula tayyor bo’lgandan keyin OK tugmani bosishimiz kerak.
Excelda ob’yekt va tasvirlarni joylashtirish.
E xcel dasturida jadval ma’lumotlarga qarab , har xil diagrammalar yaratish imkoniyati bor. Diagrammalar bizga ma’lumotlar bilan ishlashni osonlashtiradi.Diagramma yaratishdan oldin jadval yaratishimiz kerak.Jadval tayyor bo’lgach ,jadval ma’lumotlar sohasini sichqoncha bilan tanlaymiz.Bundan keyin ekrandagi tugmani bosamiz.Natijada ekranda quyidagi dialog oyna hosil bo’ladi.
Bu oynada biz Diagramma turini tanlaymiz. ДАЛЕЕ tugmani bosib ikkinchi dialog oynaga o’tamiz.Ikkinchi qadamda biz diagramma ko’rsatilishi shart bo’lgan satr yoki ustunda joylanishi, qaysi ustun va satrlar tanlanganligini va х/у o’qlarning ma’nolarini ko’rishimiz va o’zgartirishimiz mimkin. Ushbu qadamdan keyin ДАЛЕЕ tugmasi yordamida uchinchi dialog oynasiga o’tamiz.
Uchinchi dialog oynada biz Диаграмма ва х/у o’qlar sarlavhasini ko’rsatamiz, qaysi o’qlar ko’rinishi va ulardagi setka chiziqlari ko’rinishini o’zgartiramiz, tushuntirish sohasini sozlaymiz.Ustunlarga ma’lumotlar va ma’lumotlar joylashgan jadvalni diagramma ko’rinishini ta’minlaymiz.Bu qadamdan keyin ДАЛЕЕ tugmasini bosib, oxirgi to’rtinchi dialog oynaga o’tamiz.Bu oynada yangi diagramma alohida yoki shu varaqada yaratilishini tanlaymiz va ГОТОВО tugmasini tanlaymiz.Natijada yangi diagramma yaratiladi.
Ko`pchilik hallarda qayta ishlanadigan ma`lumotlarni jadvallar ko`rinishida tasvirlaymiz. SHuning uchun jadval katakchalarining bir qismiga boshlang`ich ma`lumotlar va boshqa qismiga esa hosil qilinadigan hosilaviy ma`lumotlar yoziladi.
Masalan, terimchilarning kunlik tergan paxtasi uchun mehnat haqini hisoblash talab qilinein. U holda terilgan paxta miqdori - A, bir birlik (1 kg) paxta uchun to`lanadigan ish haqi bahosi (sumda) - B boshlang`ich ma`lumot sifatida va har bir terimchining bir kunlik jami tergan paxtasi uchun ish haqi miqdori (summasi) hosilaviy ma`lumot bo`lib hisoblanadi.
Katta hajmli tekshirish natijalarini jadval ko`rinishida tasvirlash maqsadga muvofiqdir.
Ma`lumotlarni jadval ko`rinishida tasvirlash ularni tahlil qilishni ancha soddalashtiradi. SHuning uchun ko`pchilik hollarda hisob kitoblar samaradorligi va sifatini oshirish uchun avtomatlashtirilgan hisoblashlarni joriy qilish maqsadga muvofiqdir.
Jadval ko`rinishida tasvirlanadigan masalalarni echish uchun maxsus amaliy dasturlar paketlari ishlab chiqilgan bo`lib, ular elektron jadvallar yoki jadval protsessori deb ataladi.
Elektron jadvallar, avvalo, iqtisodiy masalalarni echish uchun mo`ljallangan, lekin uning yordamida muxandislikka doir masalalarni hal qilishda ham, masalan, formulalar bo`yicha hisob-kitoblarda muvaffaqiyatli ishlatilmoqda. elektron jadvallar qo`llanilayotgan sohalar juda ko`p: moliyaviy buxgalteriyaga oid, xususan ish haqini hisoblash, har xil iktisodiy-texnik hisoblar, kundaliQ xo`jalik tovarlari va mahsulotlarni sotib olish va xokazolar.
Excel Microsoft Office paketi tarkibidagi dastur bo`lib, u Windows operatsion sistemasi boshqaruvida ishlovchi hamda ma`lumotli elektron jadvallarni tayyorlash va qayta ishlashga mo`ljallangan amaliy dasturdir.
Excel da tayyorlangan har bir hujjat (ma`lumotli jadval) ixtiyoriy nom va .xls kengaytmadan iborat fayl bo`ladi. Excelda, odatda, bunday fayl "Ish kitobi" (Workbook) deb yuritiladi.
Excel ning asosiy ish sohasi - bu "Ish kitobi" bo`lib, u bir yoki bir necha ish varaqlaridan iborat. Ish varag`ida buxgalter (hisobchi) kitobi kabi, sonlar, matnlar, arifmetik ifodalar, hisoblar qator va yctynlapda joylashgan bo`ladi. Excel ning buxgalter kitobidan asosiy farqi barcha hisob ishlarini uning o`zi bajaradi, lekin ma`lumotlarni kiritish foydalanuvchi zimmasida qoladi.
Excel elektron jadvali 16384 qator (row) va 256 ustun (column)dan iborat. Qatorlar 1 dan 16384 gacha bo`lgan butun sonlar bilan tartiblangan, ustunlar esa lotin alifbosining bosh harflari (A, V, ... , Z, M, AV, .., , IV) bilan belgilangan. Qator va ustun kesishmasida elektron jadvalning asosiy tarkibiy elementi yacheyka (sell) joylashgan. Har bir yacheykaga son, matn yoki formula tarzidagi ma`lumotlar kiritiladi. Ustun kengligini va qator balandligini o`zgartirish-ham mumkin.
. Jadvalning tanlangan yacheykasiga o`tish uchun aniq manzil (adres) ko`rsatilishi keraq U qator va ustun kesishmasida, masalan Al, V4, R9, AV3 kabi ko`rsatiladi.
Excel dasturini yuklash va ishini tugallash.
Exсel dasturini yuklashdan oldin Windows dasturini yuklash lozim.
Bu esa sodda, ya`ni xozirgi paytda komp’yuter yuklanishi bilan amalga oshadi.
Excel dasturini yuklash jarayoni quyidagicha:
1. Komp’yuter yoqiladi. ekranda muloqot oynasi paydo bo`lib, Foy dalanuvchi nomi va paroli so`ralsa, ular kiritilib Enter klavishi bosiladi.
2. Sichkoncha ko`rsatkichi ekranning quyi qismida joylashgan Pusk (Start) tugmasiga kelirilib, chap tugmasi bosiladi.
3. Sichqoncha ko`rsatkichi Programmo` bandiga keltiradi. (1-rasm). 1-rasm
4. Dasturlar ro`yhatidan Microsoft Excel tanlanadi sichqoncha tugmasi uning ustida bosiladi, natijada Excel zarvarag`i ekranga chiqadi. (2-rasm).
2-rasm
\
3-rasm
So`ngra Excelning ish jadvali ekranga chiqadi (3-rasm).
E s l a t m a. Windows 3.1 da Excel 5.0 versiyasini yuklash yuqoridagidan farqli o`laroq, Microsoft Office dasturida Excel piktogrammasi ustida "sichqoncha" tugmasini ikki marta bosish orqali amalga oshiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |