Reja: Metallar «korroziyasi» Korroziya jarayonlari tasnifi va korrozion yemirilishning ko‘rinishlari «Metallar korroziyasidan himoya qilish» fani

partsial molyar kattaliklardan foydalaniladi.

Eritmaning biror ekstensiv (eritma miqdoriga bog’liq bo’lgan) termodinamik xossasini (Xumum) ko’raylik. Ma’lumki, ekstensiv termodinamik xossalarga Gibbs energiyasi (G), entalpiya (N), entropiya (S), xajm (V), issiqlik sig’imi (Cp, Cv) va boshqalar kiradi.


Faqat erituvchi va erigan moddalardan tashkil topgan (2-komponentli) eritmaning ekstensiv xossasi (Xumum) erituvchi va erigan moddalar mollar soni, bosim va haroratga bog’liq
Х um = f (p, T, n1, n2)

• 
  Ekstensiv xossa xolat funktsiyaligini inobatga olib uning to’liq differentsialini (bosim va harorat o’zgarmas bo’lsa) olamiz:
  

dX um = (X um/n1)P,T,n2 dn1 + (Xum/n2)P, T, n1 dn2

Bunda (Xум/ni) P,T,ni=Xi deb belgilasak, yuqoridagi tenglama quyidagi ko’rinishga keladi:

dX um = X1dn1+X2dn2

• 
  bu yerda –Xi – eritmadagi i – komponentning partsial molь kattaligi yoki xossasi deyiladi.
  
• 
  Yuqoridagi tenglamalardan, eritmaning i - komponentini partsial molь kattaligi deb, R=const va T=const xolatda juda katta miqdordagi (hajmdagi) eritmaga i-komponentdan 1 mol qo’shilganda mazkur eritma xossasining o’zgarishiga aytiladi. 
  

Eritma termodinamik xossalariga
(Gum Hum Sum Vum va x.k.) i- komponentning partsial mol kattaliklari:

• 
  Hi - partsial molyar entalpiya:
  

• 
  Si - partsial molyar entropiya:
  
• 
  Vi - partsial molyar xajm:
  

va boshqalar mos keladi.

Gibbs-Dyugem tenglamalari

• 
  Eritma tarkibiy qismlarining parsial molyar kattaliklari orasidagi bog‘lanishni aniqlash uchun yuqoridagi tenglamani tarkib о‘zgarmasligida integrallaymiz; komponentlar qо‘shilganda tarkib deyarli о‘zgarmaydi deb qaraymiz.