Reja: Mantiq qonunlari. Ayniyat qonuni

Insonning shaxsiy tajribasi makon va zamonda chegaralangan Bulib, sezgilari bergan ma’lumot esa hamma vaqt ham to’g’ri Bulmaydi. Shunga qaramasdan, mulohazalarni empirik asoslashning ahamiyati katta, chunki bilish jonli xissiy mushohadadan, bevosita kuzatishdan boshlanadi. Xissiy tajriba insonni tashqi olam bilan bog’lab turadi. Nazariy bilim esa empirik bazisning ustqurmasi hisoblanadi.

• Insonning shaxsiy tajribasi makon va zamonda chegaralangan Bulib, sezgilari bergan ma’lumot esa hamma vaqt ham to’g’ri Bulmaydi. Shunga qaramasdan, mulohazalarni empirik asoslashning ahamiyati katta, chunki bilish jonli xissiy mushohadadan, bevosita kuzatishdan boshlanadi. Xissiy tajriba insonni tashqi olam bilan bog’lab turadi. Nazariy bilim esa empirik bazisning ustqurmasi hisoblanadi.

• Frunsuz faylasufi va teologi Pyer Abelyar (1079-1142) esa aql va e’tiqodning o’zaro nisbatini haqqoniy ko’rsatgan holda «E’tiqod qilish uchun tushunaman», deydi. Albatta e’tiqod haqida fikr yuritganda ko’r-ko’rona e’tiqod bilan tarixiy va hayotiy tajriba natijasi Bo’lgan, bilimga asoslangan e’tiqodni farqlash zarur. Faqat ilmiy bilimga asoslangan e’tiqodgina fikr va mulohazalarning chinligini aniqlashda yetarli asos Bo’ladi. Shuning uchun ham ular inson qalbida mustahkam o’rnashib qoladi. Prezidentimiz I.A. Karimov: «Milliy mafkura – bu halqning, millatning o’tda yonmaydigan, suvda cho’kmaydigan o’lmas e’tiqodidir», deganda aynan shuni nazarda tutgan edi.
•