Режа: Мамлакатимизда саноат тармоқлари таркиби ва уларнинг ривожланиш ҳолати

9-МАВЗУ: САНОАТ ТАРМОҚЛАРИДА ИҚТИСОДИЙ ХАВФСИЗЛИКНИ ТАЪМИНЛАШ


Режа:

1. 
   Мамлакатимизда саноат тармоқлари таркиби ва уларнинг ривожланиш ҳолати.
   
2. 
   Озиқ-овқат хавфсизлигининг иқтисодий аҳамияти ва уни таъминлаш муаммолари.
   
3. 
   Qishloq xo‗jaligini yanada rivojlantirish va oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarish istiqbollari.
   

9.1. Мамлакатимизда саноат тармоқлари таркиби ва уларнинг ривожланиш ҳолати
Мамлакатимизда кейинги йилларда амалга оширилаётган ижтимоий-иқтисодий ислоҳотлардан кўзланган асосий мақсад иқтисодий қудратини янада мустаҳкамлаш, халқимиз фаровонлигини оширишга қаратилгандир. Бунинг учун мавжуд заҳира ва имкониятлар ишга солиниб, хусусан, юқори технологияли ва замонавий муҳим саноат объектлари ҳамда ишлаб чиқариш қувватлари ишга туширилмоқда.
Дарҳақиқат, мамлакатимиз иқтисодиётини ривожлантирадиган ва жаҳон бозорида тенгма-тенг рақобатлаша оладиган товарлар ишлаб чиқарувчи саноат тармоғи ҳисобланади. Ушбу тармоқнинг ривожланиши барқарор юқори ўсиш суръатларда ошиб бораётганлиги мазкур тармоқда амалга оширилаётган модернизация, техник ва технологик янгилашга доир тармоқ дастурларининг изчил амалга оширилаётганлиги натижаси сифатида қараш мумкин.
Хукуматимиз томонидан ички талабни рағбатлантириш ва рақобатбардош саноат маҳсулотларини ишлаб чиқаришни кенгайтириш, иқтисодиёт тармоқларини диверсификация қилиш ва уларнинг молиявий барқарорлигини оширишга қаратилган чора-тадбирлар қўлланилиши натижасида саноат маҳсулотлари ишлаб чиқариш ҳажми 2018 йилда 8,0 фоизга ошиб, ялпи ички маҳсулот (ЯИМ) таркибида саноатнинг улуши 2015 йилда 33,5 фоиздан зиёдни ташкил этди. Ҳолбуки, бу кўрсаткич 2000 йилда 12,9 фоиздан иборат эди. Ушбу таҳлил қилинаётган муддат давомида саноатнинг ЯИМдаги улуши 2,6 мартага ошган.
Дастлабки маълумотлар бўйича 2019 йил январь-декабрь ойларида республика саноат тармоқларининг ривожланиши таҳлил қилганимизда барча саноат ишлаб чиқариш ҳажмида 79,9 фоизини ишлаб чиқариш саноат тармоғи улушига туғри келиши аниқланди, қолган 6,4 фоизи электр, газ, буғ билан таъминлаш ва хавони кондициялаш, 0,7 фоизи сув билан таъминлаш, канализация тизими, чиқиндиларни йиғиш ва утилизация қилиш, 13 фоизи тоғ-кон саноати ва очиқ конлар ҳиссасига туғри келади.
Жами саноат ишлаб чиқариш ҳажми ўсишининг тармоқлар бўйича таҳлил қиладиган бўлсак, саноат ишлаб чиқариш ҳажми 2019 йилда 2018 йилга нисбатан 109,4 фоизга, электр, газ, буғ билан таъминлаш ва хавони кондициялаш 100,3 фоизга, сув билан таъминлаш, канализация тизими, чиқиндиларни йиғиш ва утилизация қилишда 106,3 фоизга, тоғ-кон саноати ва очиқ конлар 99,0 фоизни ташкил этган.