Reja: Kolloid zollarning dispersligi

1. G – G 4. S _ G 7. K – G

2. G – S 5. S - S 8. K – S

3. G – K 6. S – K 9. K – K

Bu еrdа G – gаz xоlаtidаgi mоddа: S – suyuq mоddа, K – qаttiq mоddа. Birinchi o’ringа dispеrsiоn muxit, ikkinchi o’ringа esа dispеrs fаzа qo’yilgаn.

Оdаtdа yuqоri dispеrslikkа egа bo’lgаn kоllоid eritmа zоl dеb аtаlаdi. Mаsаlаn, kumushning kоllоid eritmаsi kumush zоli, tеmir (III) – gidrоksidning kоllоid eritmаsi tеmir (III) – gidrоksid zоli dеb аtаlаdi.

Kolloid dispers sistemalarning olinish usullari

Dispersion usullar:

Mehanik (kolloid tegirmonda, havonchada yirik zarrachalarni kolloid zarracha kattaligigacha maydalash) usuli

Ultratovush yordamida yirik zarrachalarni kolloid zarracha kattaligigacha maydalashusuli

Peptizatsiyalash (kimyoviy usul) - yangi tayorlangan cho`kmani elektrolit (peptizator) yordamida geldan yana zolga o`tkazish usuli

Kolloid dispers sistemalarning olinish usullari

Kondensatsiya (zarrachalarni yiriklashtirish) usullari:

Kimyoviy reaksiyalar asosida:

Oksidlanish-qaytarilish, gidroliz, almashinish va boshqalar;

Erituvchini almashtirish usuli - bunda bir erituvchida molekula holida bo`lgan erigan modda zarrachalari, boshqa erituvchida kolloid zarracha holatigacha yiriklashadi.

Kolloid dispers sistemalarni tozalash usullari

1. Dializ - kolloid eritmani tayorlashda ortiqcha olingan elektrolit ionlarini yarim o`tkazgich membrana orqali toza erituvchi tomonga o`tish qobiliyatiga asoslangan tozalash usuli.

2. Elektrodializ - elektr maydoni ta`sirida elektrolit ionlari harakati ortishi hisobiga dializni tezlashtirish.

3. Ultrafiltrlash - g`ovaklari juda mayda bo`lgan maxsus ultrafiltr yordamida dispers fazani dispers muhitdan ajratib, yuvib, yana kolloid holatiga o`tkazish.

Dializator shemasi

Zol
H2O