Reja: Kirish Talab va Taklif elastikligi. Bozor sharoiti o`zgarishlarining oqibatlarini baholash va prognoz qilish. Talabning narx bo`yicha elastikligi yordamida daromadlarni tahlil qilish

4-rasm. Talab va taklifning eksperimental yo`l bilan chizilgan grafigi.

Talab va taklif tenglamalari quyidagicha yoziladi:

Talab: (5)

Taklif: (6)

Asosiy muammo berilgan tenglamalardagi o`zgarmas qiymatlarini aniqlashdan iborat. Bu o`zgarmas qiymatlarni tanlash ikki bosqichda amalga oshiriladi.

Birinchi bosqich. Talab va taklifning narx bo`yicha elastikligini eslaymiz: , bu yerda - narxning bir birlik o`zgarishiga to`g`ri keladigan talab yoki taklifning miqdoriy o`zgarishi. Chiziqli bog`lanishlarda nisbat o`zgarmas miqdor bo`ladi. (5) va (6) tenglamalardan ko`rinib turibdiki, taklif uchun bu nisbat , talab uchun esa . Endi bu qiymatlarni, ya′ni ni elastiklik formulasiga qo`yamiz:

Taklif: (7) Talab: (8)

Bu yerda P_e va Q_e lar muvozanat narx va muvozanat tovar miqdori bo`lib, ular berilgan. Biz ko`rsatkichlarning qiymatlariga ega bo`lganimiz uchun, ularni (7) va (8) tenglamalarga qo`yishimiz mumkin. Demak, biz shu yo`l bilan va larning qiymatlarini hisoblaymiz.

Ikkinchi bosqich. Endi va larning qiymatlarini va P_e va Q_e larni (5) va (6) tenglamalarga qo`yib va larning qiymatini topamiz:

; .