Reja: Kirish Demokratik tamoyillarga asoslangan saylovlar tizimini shakllantirish Ikki palatali parlamentga saylovlar: tajribalar va istiqbollar. Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar Demokratik tamoyillarga asoslangan saylovlar tizimini

Saylov huquqi tushunchasi torroq ma’noda, aniqrog`i, fuqarolarning saylovlarda ishtirok etish huquqi sifatida: yoki saylovchi sifatida (faol saylov huquqi), yoki saylanuvchi sifatida (passiv saylov huquqi) ham qo`llanilishi mumkin. SHuningdek, keng ma’noda talqin etilayotgan saylov huquqi tamoyillari va boshqa bir qancha omillar asosidagi saylovlarni muayyan tavsiflarini ko`rsatish va uni turli ko`rinishlarini bir-biridan ajratib ko`rsatish mumkin: Prezident, parlament va mahalliy saylovlari. Bundan tashqari, navbatdagi, navbatdan tashqari va qo`shimcha saylovlar ham bo`ladi.

Hozirgi dunyoning ko`plab demokratik mamlakatlari o`zlarining Konstitutsiyalari yoki maxsus saylovlarga doir qonunlarida fuqarolarni yashirin ovoz berish orqali umumiy va teng saylovlar huquqlarini e’lon qilgan.

• Hozirgi dunyoning ko`plab demokratik mamlakatlari o`zlarining Konstitutsiyalari yoki maxsus saylovlarga doir qonunlarida fuqarolarni yashirin ovoz berish orqali umumiy va teng saylovlar huquqlarini e’lon qilgan.
• Vakillik hokimiyati organlariga doir saylovlarda ham ana shunday qonuniyatni qayd etish mumkin: mahalliy organlar, bir palatali parlamentlar va ikki palatali parlamentlarning qo`yi palatalari hamma joyda ham to`g`ri saylovlar orqali saylanadi. Ayrim mamlakatlarda esa (jumladan, AQSH senati) yuqori palatalari shu tarzda shakllanishi mumkin. Bunday ovoz berish ham yashirin bo`lib, bu qoidalar hozirgi davrda dunyoning barcha rivojlangan mamlakatlariga xosdir.
• Odatda, saylov tizimlarining uch asosiy turi ajratib ko`rsatiladi. Bular proportsional, majoritar hamda aralash saylov tizimlaridir. Proportsional saylov tizimidan faqat ko`pmandatli umumdavlat kruglarida tashkil etilgan saylovlarda foydalanish mumkin. Bunda saylovchi vakillik organlariga ko`rsatilgan bitta nomzod uchun emas, balki saylov birlashmasi yoki partiya s’ezdida tasdiqlangan bir necha kishilik nomzodlar ro`yxatiga ovoz beradilar. Natijada, tegishli organlardagi o`rinlar partiyalarning olgan ovozlariga qarab, proportsional ravishda taqsimlanadi.