Reja: Kirich. I. Diod elektr tokini bir tomonlama ótkazishi

Yoruǵlik diodi – bu elektr energiyasini nokogerent yoruǵlik nuriga aylantiradigan, bitta p-n ótishga ega bólgan yarim ótkazgichli asbob. Yoruǵlik nuri elektron-kovak juftlarining rekombinatsiyasi natijasida yuzaga keladi. Rekombinatsiyasi, p-n ótish tóǵri ulanganda kuzatiladi. Rekombinatsiya doim ham nurlatuvchi bólavermaydi va tóǵri zonali yarim ótkazgichlarda, jumladan galliy arsenidida spesifik xona diagrammasiga ega bóladilar.
Yoruǵlik diodining energetik xarakteristikasi bólib kvant chiqishi (effektivligi) hisoblanadi. U zanjir bóylab ótayotgan har bir elektronga yoruǵlik diodi chiqishida qancha yoruǵlik kvanti mos kelishini kórsatadi. Zamanoviy yoruǵlik diodlari uchun kvant chiqishi 0,01-0,04 ni, ikki va uch yarim ótkazgichli birikmalardan yasalgan geteroótishli yoruǵlik diodlarida esa ancha katta (0,3 gacha) bóladi. Lekin doim birdan kichik bóladi. Volt-amper xarakteristikasi oddiy diodniki kabi eksponensial boǵliqlik bilan diodniki kabi eksponensial boǵliqlik bilan ifodalanadi. Yoruǵlik diodi 10^-7-10^-9 s da qayta ulanadi, yáni yuqori tezlikda ishlovchi yoruǵlik manbai hisoblanadi.
Yoruǵlik diodlari optik aloqa liniyalari, indikator qurilmalar, optoparatlar va x.z.larda qóllaniladi.
Optoelektron juftlik, yoki optopara, konstruktiv jihatdan optik muhitda boǵlangan yoruǵlik nurlatuvchi va foto qabul qilgichdan tashkil topgan. Yoruǵlik nurlatuvchi va foto qabul qilgich orasidagi tóǵri optik aloqa barcha turdagi elektr aloqalarni bartaraf etadi.
Optronlar. Kirish elektr signali tásirida yoruǵlik diodi yoruǵlik nurlatadi, foto qabul qilgich (fotodiod, fotorezistor va x.z. ) esa yoruǵlik tásirida tok generatsiyalaydi. Optoparalar Raqamli va impuls qurilmalar, analog signallarni uzatish qurilmalari, yuqori voltli manbalarga kontaktsiz boshqalarda ajratuvchi element sifatida qóllaniladi...

Qoraqalpoǵiston Respublikasi Informatciya
Texnologiyalar texnikumi


Dástúriy Injinirin topari oquvchisi
___________________________________________________
______________________________________________________________
Fanidan


______________________________________________________________
Temasidan


Ishladi _______________________________
Qabilladi _______________________________


Nókis-2022