Reja: Ikkinchi jaxon urushining yakunlari

1941-yil 24-iyunda 
AQSh prezidenti F. Ruzvelt Sovet Ittifoqini qo'llab-
quvvatlashini ma'lum qildi.
1941-yil 14-avgustda 
«Uels shahzodasi» ingliz harbiy kemasida U. Cherchill va F. Ruzvelt
fashizmga qarshi kurashish niyati bayon etilgan 
«Atlantika xartiyasi»m 
imzoladilar. Shu
yilning 24-sentabrida Sovet hukumati xartiyaga qo'shildi. AQShning urushga qo'shilishi
Gitlerga qarshi koalitsiyaning tuzilishini tezlashtirdi. 
1942-yil yanvarda 
Vashingtonda
AQSh, Angliya, SSSR, Xitoy va yana 22 davlat vakillari Vashington deklara-tsiyasini
imzoladilar. Imzo chekkan davlatlar fashizmga qarshi kurashga o'zlarining barcha iqtisodiy
va harbiy manbalarini sarflashga hamda Gitler Germaniyasi yoki uning ittifoqchilari bilan
separat bitim yoki yarash ahdi tuzmaslik majburiyatini oldilar.
Tehron konferen-siyasi
1943-yil 28-noyabrdan 1-dekabrgacha 
bo'lib o'tgan uch davlat rahbarlarining 
Tehron
konferensiyasi 
Gitlerga qarshi koalitsiyaning vujudga kelishida muhim qadam bo'ldi. U
Stalingrad jangi va Al-Alamayn yaqinidagi jangdan so'ng, faqat harbiy emas,
dunyoning urushdan keyingi taqdiri borasidagi masalalar ham ko'ndalang turgan
Ikkinchi jahon urushida hal qiluvchi burilish yasalgan yilda bo'lib o'tdi.
«Mamlakatlarimiz faqat urush davomida emas, undan keyingi tinch davrda ham
hamkorlik qilishlariga ishonch bildiramiz», deb aytilgan edi uch davlat deklaratsiyasida.
«Biz Germaniya qurolli kuchlarini tor-mor qilish rejasini kelishib oldik», deb qayd
etdilar F. Ruzvelt, U. Cherchill va 1. Stalin. Konferensiya 1944-yil may oyidan
kechikmay Fransiyada ikkinchi frontni ochish haqida qaror qabul qildi. Polsha chega-
ralari Sharqda Kerzon, G'arbda Oder va Neyse daryo-lari chizig'i bo'ylab o'tishi haqida
kelishib olindi. Konferensiyada Sovet lttifoqiga Sharqiy Prussiyaning bir qismi, shu jumladan
Kenigsberg shahrini berish haqida qaror qabul qilindi. Boshqa qator muhim masalalar

---

haqida ham kelishildi. Eron urushdan so'ng hududiy yaxlitligini saqlagan holda mustaqil
davlatga aylanishi lozim edi. Sovet Ittifoqi Yevropada harbiy harakatlar nihoyasiga
yetganidan so'ng Yaponiyaga qarshi urush boshlash majburiyatini oldi.
Konferensiya yakunlari muzokara yo'li bilan har qanday davlatlararo ixtiloflarni hal qilish
mumkinligini ko'rsatdi. Uch davlat rahbarlari g'alabani va urushdan keyingi hamkorlikni
ta'minlash borasida harbiy va siyosiy hamkor-likning mustahkam poydevorini o'matdilar.
Konferensiya qarorlari Gitlerga qarshi koalitsiyaning jipslashishi va mus-tahkamlanishiga
ko'maklashdi.