Reja: Ijtimoiy normalar tushunchasi va ularning tasnifi

Obyektiv huquq – umummajburiy xulq-avtor qoidalarining yig`indisi. Bu normalar u yoki bu insonning, subyektning irodasi hamda xohish-istagidan qat`i nazar mavjud bо`ladi.

Subyektiv huquq – muayyan jismoniy yoki yuridik shaxsga tegishli bо`lgan huquq. Masalan, fuqaro Jо`rayevning ma`lum narsaga, aytaylik avtomobilga nisbatan mulk huquqi.

Subyektiv huquq yuridik jihatdan shaxs erkinligini ta`minlaydi, unga mustaqillik beradi va tashabbus kо`rsatishiga imkon yaratadi. Subyektiv huquq obyektiv huquqqa asoslanadi, obyektiv huquq bо`lmasa, subyektiv huquq ham bо`lmaydi. Subyektiv huquq insondan (yoki tashkilotdan), ya`ni huquqdor shaxsdan ajralmagan holda mavjud bо`ladi.

Huquq davlat bilan chambarchas bog`langan. Davlatsiz huquq bо`lishi mumkin emas, chunki aynan davlat huquqni keltirib chiqaradi va huquqiy normalarning amalga oshirilishini kafolatlaydi, huquqni muhofaza qiladi.

О`z navbatida, davlat ham huquqsiz mavjud bо`lishi mumkin emas. Aks holda u ijtimoiy munosabatlarni tartibga solib turuvchi vositadan mahrum bо`ladi.