Reja I. Kirish Tahliliy qism Tayyor mahsulotni ishlab chiqarish II. Asosiy qism Tayyor mahsulot va uni hisobga olish

Mahsulotlarni sotish - bu ishlab chiqarish va iste'molchi o'rtasidagi bog'liqlik. Ishlab chiqarish hajmi mahsulot qanday sotilayotganiga, bozorda qanday talab mavjudligiga bog'liq.
Ishlab chiqarish dasturining bajarilishini baholashda mahsulot ishlab chiqarish va sotish hajmining ko'rsatkichlari (tsentner, tonna va boshqalar) muhim ahamiyatga ega. Ular bir hil mahsulotlarning alohida turlari va guruhlari uchun mahsulot ishlab chiqarish hajmini va sotilishini tahlil qilishda qo'llaniladi.
Shartli-tabiiy ko'rsatkichlar, shuningdek xarajat ko'rsatkichlari ishlab chiqarish hajmlarini umumiy tavsiflash uchun ishlatiladi.
Normativ mehnat umumlashtirilgan baholash uchun ham qo'llaniladi va quyidagilarni o'z ichiga oladi.
- mahsulot ishlab chiqarish va sotish dinamikasini tahlil qilish;
- ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar sifatini tahlil qilish;


MAHSULOT SOTISH BILAN BOG'LIQ BO'LGAN DAVR XARAJATLARINI HISOBGA OLISH

Mahsulotlarni sotish uchun qator xarajatlar qilinadiki, bozor iqtisodiyoti sharoitida ular korxonaIarda sodir bo'ladigan xarajatlaming asosiy salmog'ini tashkil etadi. Shuning uchun ham mahsulot sotish bilan bog'liq bo'lgan xarajatlami to'g'ri, aniq va o'z vaqtida hisobga olish har bir korxonaning moliyaviy natijalarini aniqlashda muhim ahamiyat kasb etadi.

Mahsulot realizatsiyasi bilan bog'liq bo'lganxarajatlami hisobga olish «Xarajatlar tarkibi to'g'risidagi Nizom»ga asosan arnalga oshiriladi. Ushbu Nizomga ko'ra quyidagi xarajatlar mahsulot sotish bilan bog'liq bo'lgan xarajatlar tarkibiga kiradi:
-mahsulotni o'rash;
-saqlash, ortish;
- joyiga tashish;
-me'yor chegarasida reklama xarajatlari;
jumladan ko'rgazmada, yarmarkada qatnashish bevosita xaridorga yoki vositachi tashklotlarga shartnomaIar, bitimIar va shunga o'xshash boshqa hujjatlarga muvofiq tekinga beriladigan, qaytarilmaydigan mahsulot narnunalarining qiymati va shunga o'xshash boshqa xarajatJar harnda bozordagi taIab va taklifni, bozorga tovarlar chiqarishni, kuzatish xarajatJari me'yor chegarasida va boshqa yondan ortiq yuqorida sanab o'tilmagan xarajatlar.