Reja: I kirish II asosiy qism II erkin variatsiyaning paydo bo’lishi II erkin variatsiyaning tuzilishi II erkin variatsiyalarda mavzuni rivojlantirish usullari II turkum tuzilishida variatsiyalardagi mavzuning o‘zgarishi III

Reja:
I Kirish
II Asosiy qism
II.1.Erkin variatsiyaning paydo bo’lishi
II.2. Erkin variatsiyaning tuzilishi
II.3.Erkin variatsiyalarda mavzuni rivojlantirish usullari
II.4.Turkum tuzilishida variatsiyalardagi mavzuning o‘zgarishi
III. Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar

I Kirish
«Musiqa tili» degani bu musiqiy ifodalilik va tasvirlilik vositalaridan tashkil
topgan tizim demakdir. Musiqiy tilning vositalari musiqaning tarkibiy elementlari
hisoblanadi. Bular tovush balandligi, cho'zim, metr, ritm, interval, akkord, lad,
tonallik, kuy kabi vositalardir. Musiqa elementlari va ularning o'zaro bog’liqligi
haqidagi ta’lim musiqa nazariyasiga oid fanlarda bayon qilingan.
San’atshunoslikning bir sohasi musiqashunoslikdir. U o‘z navbatida quyidagi bilim sohalarini qamrab oladi: musiqa nazariyasi, musiqa tarixi, musiqiy etnografiya, musiqiy tanqid, musiqiy akustika, musiqiy psixologiya va boshqa sohalar. Musiqa nazariyasi ilmiy va o'quv fanlarning majmuasi bo‘lib, musiqaning elementar nazariyasi, garmoniya, musiqiy shakl, polifoniya, solfedjio, cholg‘ulashtirish kabi fanlardan iborat va musiqani nazariy nuqtai nazardan o‘rganadi. Mazkur fanlarning umumiy vazifasi - musiqani idrok etish, uni tushunish, uning tabiati, imkoniyatlari va tinglovchilarga ta’sir qilish mexanizmini anglashga yordam berishdir. Ular musiqa sirlarini nafaqat o‘z musiqiy ehtiyojlari uchun, balki kerakli bilim va ko‘nikmalarini kelajakdagi o'quvchilari ongiga singdirish uchun o‘zlashtirishi zarur.


II Asosiy qism
II.1.Erkin variatsiyaning paydo bo’lishi

Erkin variatsiyalar XIX asr o‘rtasida romantik-kompozitorlar ijodida yuzaga keldi.Erkin variatsiyalarda mavzu strukturasi (shakli), garmoniyasi, tonalligi o‘zgarishi mumkin. Ayrim variatsiyalarda mavzudan butunligicha foydalanilmaydi, balki uning alohida aylanmalaridan foydalaniladi, ular birinchi o‘ringa chiqadi va maxsus rivojlantirish ob'ektiga aylanadi.

Variatsiyalar qaysi bir melodik aylanmalarning, hattoki mavzuda ham emas, balki oldingi variatsiyalardan birida paydo bo‘lgan ohang rivojlovida qurilishi mumkin – bular “variatsiyaga variatsiya) deb nom olgan.
Mavzu ko‘pi ozi bilan u qadar bog‘liq bo‘lmasdan, turli xarakterdagi miniatyuralar zanjirini yaratish uchun sabab bo‘la oladi. Variatsiyalar bunda shu qadar indivedual xususiyatlarga ega bo‘ladiki, ularni turli janrlarda – valьs, mazurka, marsh ko‘rinishida yozish mumkin bo‘lib qoladi.