Reja: Grafik dizayn asoslari. Shakl va fazoni anglash. Grafik dizaynda rang o’rni. Kompozitsiya tushunchasi. Tipografik dizayn. Web-dizayn asoslari. Reklama vositalari. Grafik dizayn asoslari

Bulardan tashqari boshqa usullardan har foydalanish mumkin:

–bitta shirft;

–bitta tasvirni boshqasiga yoki bitta elementni boshqasiga joylashtirish;

–pobellardan foydalanish;

–grafik usullar: strelkalar, ramkachalar, shtrixlar, t.on.

Ixtiyoriy element kompozitsiya bo‟lmaganida ham zarar bo’lmaydi kompozitsiya bo’lmagani maqsadga muvofiq bo‟ladi. Turli xil yetildagi shriftlar, juda kichik xarflar, negativlar bilan, tasvirlar bilan yoki keraksiz matnlar saxifa yuklanishini qiyinlashtiradi. Saxifa yuklanishi uchun murakkab bo’lib qoladi ya’ni uning unumdorligi kamaydi.

Probellar–bu yangilikni bir qismi bo’lib, boshqa ortiqcha elementlarda foydalanmaslikning yagona usul. Agar bu qism qora yoki boshqa rang bilan belgilangan bo’lsada bu nom saqlanib qoladi. Probellar orbazlarni yaratishda muxim rol o‟ynaydi, ya’ni misol uchun musiqada pauza har musiqa hisoblanadi.

Kompozitsiyaning asosiy vositalaridan biri bu chiziq. Oraliqni chegarlash, formaga namyoq qilish, biror aniq muxitni yaratish talab qilinganda chiziqlardan foydalaniladi. To’g’ri, egri, siniq, murakkab chiziqlar aniq ko’rinmasa har deyarli ko’pgina joylarda foydalaniladi.

Kompozitsiyada muhim ob’ektlarni ajratib ko’rsatish va kompozitsiya markazini aniqlash (mantiqiy) uchun dog’lardan foydalaniladi. Dog’lar yechayotga mosolasiga ko’ra rangli va ton ko’rinishda bo’lishi mumkin.

Ushbu misolda katta qora dog’ uyning barcha kompozitsiyasini ushlab turibdi, yorqin dog’ osmonni va daraxning bir qismi uy bilan birlashib turibdi. Tashqi soddaligidan juda jiddiy va ishonchli kompozitsiya. Ikkinchi misolda proportsionallik ko’rsatilgan. Barcha format bo’ylab dog’ o’lchami katta o’lcham, bo’shliq, yolg’izlik yoki aksincha ta’surot beradi.

Kompozitsiyani aks ettirishini mukommalliligi, uni saqlab qolish to’g’ridan to’g’ri ritmga bog’liq. Ritm o’zida saxifada blokdan boshlab pauzagacha va kompozitsiya siriftlariga ustun kabi ko’pincha yo’nalishlarda aks etadi. Ritm qanchalik monoton bo’lsa, kompozitsiya shunchalik zerkarlik bo’ladi. Saxifa yangiliklari va kompozitsiyalarda tasvir, elementlar va pauza ritmlari muxim xisoblanadi.

Yorqinlik ajratish imkonini beradi va ikki yoki undan ortiq tasvirni, predmetlar rasmlarni muxim jixatlarini kengaytirib ko‟rsatish imkonini beradi.

Silyit bu chiziq va dog’lar kombinattsiyasi bo‟dib, faqtgina u asosan yorqin fonda qora dog’ ko‟rinishida paydo bo’ladi.

Ritmda kompazitsiya bu eng ko’p tarqalgan kompazitsiyalardan biri hisoblanadi. Xatto statik kompazitsiyalarda har ritmni – dog’lar, rang, chiziq, xarakat ritmi kabi ritmlarni ko‟rishimiz mumkin.

Kompazitsiyaning ma’lum bir qismiga borganida chiziqlar yoki boshqa ob’ektlardan foydalanilgan xolda bir ob’ektdan boshqa ob’ektga o’tish ya’ni xarakat kompozitsion ususli deb ataladi. U bir muncha keng soxalarni har olishi mumkin.

Bir ob’ektdan so’ng boshqasi joylashgan bo’lsa bunday jarayon ko’p rejali kompazitsiya deyiladi. Ayniqsa video roliklarda kamera fokusini bir ob’ektdan boshqasiga o’tkazganda unimli xisoblanadi. Web-dizaynda kam xollarda asosan shovsaxifalarda qo’llaniladi.