Reja: gatda axborotlar va ma’lumotlar

Vektor ma’lumotlarni kiritish uslublari. Yuqorida ta‟kidlab o„tilganidek, GAT tarkibiga vektor ma‟lumotlarni kiritish uchun ko„plab qurilmalar mavjud hisoblanadi. Ushbu o„rinda keng tarqalgan «klassik» uslub sifatida - digitayzer yordamida ma‟lumotlarni raqamli shaklga o„tkazishni muhokama qilish bilan cheklanamiz. Ayrim dasturlarda nuqtalarning ma‟lum bir aniq ketma-ketlika kiritilishi talab qilinadi, shu bilan bir vaqtda boshqa dasturlarda bu holat talab qilinmaydi. Xujjatlar tarkibi yoki dasturning o„zi bu haqda sizni habardor qiladi. Bundan tashqari, dasturda ma‟lum bir aniq tipdagi ob‟ektlarni kiritishda qanday raqamlangan tugmachalardan foydalanish kerakligini ko„rsatiladi. Ayrim tugmachalar nuqtali ob‟ektlarning joylashish holatini ko„rsatish uchun foydalaniladi, boshqa tugmachalar esa - to„g„ri kesimlarning oxirgi uchlarini ifodalashda, uchinchi tipdagi tugmachalar - ko„p burchaklarning birlashtirilishini kiritishda foydalanilishi mumkin. Ma‟lumotlarni raqamli shaklga o„tkazishda, ayniqsa yangi boshlovchilar tomonidan noto„g„ri tugmachalarni bosish ta‟sirida ko„plab xatolarga yo„l qo„yilishi mumkin. Shuningdek, ma‟lumotlarni raqamli shaklga o„tkazish jarayonida belgilangan aniq bajarilishi talab qilinuvchi ishlar ketma-ketligi dasturda foydalaniluvchi ma‟lumotlarning strukturasiga ham bog„liq hisoblanadi. Bunda ma‟lumotlarning ayrimlari tugunlarni ko„rsatishni talab qiladi, boshqalari esa - talab qilmaydi. Ayrim ma‟lumotlar raqamli shaklga o„tkazish vaqtida topologiyani yaqqol kodlashni talab qiladi, ayrimlari esa - ma‟lumotlar bazasining tarkibi to„ldirib bo„linganidan keyin, topologiyaning tuzib chiqilishi amalga oshiriluvchi dasturiy uslublardan foydalanishni taqozo qiladi. Turli xil dasturlardan foydalanish tartib-qoidalari o„zaro farqlanadi va ushbu strategiyalarga oydinlik kiritish uchun, tegishli xujjatlarni o„z vaqtida qarab chiqish talab qilinadi.
Bu ishlar ma‟lumotlarni raqamli shaklga o„tkazish jarayonini amalga oshirish emas, balki xartalarni tayyorlash jarayonining tarkibiy qismlaridan biri sifatida qarab chiqilishi mumkin. Vektor GAT tarkibida atribut ma‟lumotlar ko„pincha holatlarda kompyuter klaviaturasidan foydalanib kiritiladi. Garchi, bu jarayonni amalga oshirish chegaraviy darajada oddiy tavsifga ega bo„lsa-da, biroq grafik ob‟ektlarni kiritishdagi kabi, diqqat-e‟tiborni talab qiladi. Buning ikkita sababi bor. Birinchisi: klaviaturada terish jarayoni juda oson amalga oshiriladi. Ikkinchisi, ehtimol nisbatan muammoli tavsifga ega bo„lishi mumkin: ya‟ni, atributlar grafik ob‟ektlar bilan bog„lanishi amalga oshirilishi talab qilinadi. Bu ko„rinishdagi muvofiqlikni amalga oshirishda yo„l qo„yilgan xatolarni aniqlash juda qiyin vazifalardan biri bo„lib, chunki bir qarashda bu tipdagi xatolarni har doim ham ko„rish mumkin emas va qandaydir tahlillarni amalga oshirishdan keyingina bu xatolarni topish mumkin. Atributlarni tekshirishning nisbatan yaxshi amaliyoti - bu ma‟lumotlarni kiritish jarayonida tekshirishdan tashkil topadi, ehtimol ma‟lumotlarni kiritishda qisqa xususiy to„xtalishlar davomida bu ishni bajarish mumkin. Bunda xatolarni aniqlash uchun sarflangan vaqt keyin xatolarga tuzatish kirish, tahrirlash jarayonini amalga oshirishga sarflanuvchi vaqtga nisbatan arzimas qiymatga ega hisoblanadi.

6. Yordamchi va ikkilamchi geografik ma’lumotlar