Reja: Elektron tijoratning asosiy tushunchalari. Elektron tijoratning biznes-mazmuni, elektron tijoratning rivojlanish omillari. Tijorat biznes-modelini sinflashtirish. Elektron tijorat tizimining afzalliklari va istiqbollari

O‘zbekiston Respublikasida B2B sektorining rivojlanishi

«Ideal» holatda V2V andoza bo‘yicha elektron tijorat yuritish tadbirkorlarning avtomatik o‘zaro aloqadorligini ko‘zda tutadi. Xorijda V2V andozasi 40 yil oldin paydo bo‘lgan va keng tarqalgan. V2V andozasidan foydalanishning ikki ko‘rinishi bor:

Birinchisi: ikki yoki undan ortiq korxonalar o‘zaro turli xil shartnomalar tuzadi. Misol: korxonalar Internet orqali shartnoma tuzishda o‘z takliflarini yuborishlari, hisob varaqalarini qabul qilishlari va to‘lovlarni amalga oshirishlari mumkin.

Ikkinchisi: V2V sektorida elektron tijorat yuritishning rivojlangan tizimlarining o‘ziga xos xususiyati bo‘lib, korporativ axborot tizimlari bilan integratsiya hisoblanadi. Shunday qilib, istiqbolda, nafaqat xarid va sotuv jarayonining avtomatlashuvi, balki korxona boshqaruvining kompleks avtomatlashuvi masalalari yechimi ham ta’minlanadi.

Ichki bozor doirasida elektron tijoratning bu yo‘nalishi ichki ishlab chiqaruvchilar orasida yangi tijorat aloqalarini vujudga keltirishga yordam berdi, shuningdek, materiallar va uskunalarni xarid qilish jarayoni sezilarli darajada yengillashdi. Xalqaro darajada V2V andoza bizning ishlab chiqaruvchilarga dunyo bozorida ishtirok etishiga keng imkon yaratdi.

V2V andozasini qurish va muvaffaqiyatli faoliyat yuritish maqsadida mo‘ljallangan bozor segmenti shu kabi yechimlarni qabul qilish va joriy etishga tayyor bo‘lishi lozim. Bozorning bu segmenti bir necha tasnifga ega bo‘lishi kerak. Ularning eng ahamiyatlisi quyidagilardir: hajmlilik va sig‘imlilik. Tabiiyki, Shimoliy Amerika, G‘arbiy Yevropa va bizning bozorlar uchun hajm bo‘yicha ko‘rsatkichlar keskin farqlanadi.

Turli xil korxonalar va ishtirokchilar bozorning bu segmentida har biri o‘z maqsadini ko‘zlaydi, lekin V2V andozasini tadbiq etib, undan foydalanishda hamma yutishi mumkin. Texnologik yechimlarni yetkazib beruvchilar V2V andozasini amalga oshirishda o‘z mahsulotlari texnologiya va ilmlarini sotuvdan va keyinchalik bu bo‘yicha elektron tijorat jarayonini olib borish funksiyalarni amalga oshirishdan yutishadi.

Ta’kidlab o‘tish lozimki, ko‘p hollarda korxonalar axborot resursining egasi yoki to‘la huquqli hamkori bo‘lib qoladi va uning faoliyatidan foyda olishda qatnashadi.