Reja: Djon Keyns Meynard hayoti va ijodi

Keyns ta‟limotlarining xususiyatlari hozirgi davrdagi axamiyati
J.M.Keyns ta‘limotidagi asosiy yutuqlardan biri shundan iboratki, unda iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solib turishning zarurligi ko’rsatib berildi.Keynsni hozirgi davrda hammaga yaxshi tanish ibora bo`lgan «aralash iqtisodiyot»ning otasi deyish mumkin, bu iqtisodiyotda hukumat hal qiluvchi o`rinni egallaydi.
J.M.Keyns fikriga ko`ra, iqtisodiy jarayonlarning davlat tomonidan tartiblanishining samaradorligi davlat investitsiyalari yordamida vositalarni qidirishga, aholining to`la ish bilan bandligiga erishishga, foiz normasini pasaytirish va belgilashga bog`liq. Boshqacha aytganda, J.M.Keyns konsepsiyasi bo`yicha, ssuda foizi qancha past bo`lsa, investitsiyalarga bo`lgan qiziqish shuncha yuqori bo`ladi, bu o`z navbatida ish bilan bandlikni oshiradi, ishsizlikni tugatishga olib keladi.
20 asrning ikkinchi yarmida J.M.Keyns nazariyasi asosida Yangi keynschilik shakllandi. 50-yillarda keynschilik g`oyalari rivojlantirilib, yangi g’oyalar ilgar surildi. Ularning asosiy mohiyati iqtisodiy o’sish sur‘atlari doimligini ta‘minlovchi mexanizmlarni aniqpash va isbotlashdan iboratdir. Oqibatda «multiplika-tor-akselerator» tizimini hisoblashga asoslangan va o`ziga xos keynschilikning o`sish nazariyalari, jamg’arish qamda iste‘mol o`rtasidagi o’zoro bog’anish harakteristikalaridan foydala-nib iqtisodiy dinamikani modellashtirish yuzaga keldi. Uning ancha ko`zga ko`ringan vakillari amerikalik

Neolibiralizm va Keynschilik
NEOLIBERALIZM G‘OYALARINING MOHIYATI qobat davridagi tovarli iqtisodiyotning o‘ziga xosligini aks ettirgan. Liberalizm, iqtisodiy siyosat sifatida, erkin tadbirkorlik tizimini xo‘jalikni tashkil etishning ancha qulay shakli deb qaragan. Erkin bozor mexanizmi iqtisodiy resurslarni optimal taqsimlash va foydalanishni ta’minlaydigan yagona tartiblovchi mexanizm hisoblangan, davlat esa, ba’zi bir ijtimoiy munosabatlarni tartibga solib turuvchi kuch sifatida amal qilgan (A.Smit bo‘yicha “tungi qaraul”).XX asrning 30-yillarining o‘rtalariga kelib keyinschilikning rivojlanishi bilan iqtisodiy nazariyada va amaliyotda liberal yo‘nalish
inqirozi namoyon bo‘la boshladi. Uning natijasida: bir guruhiqtisodchilar o‘zlarining qarashlaridan voz kechgan holda keynschilikka qo‘shilib ketdi va bu yangi ta’limotni ancha to‘g‘ri deb hisobladi;ikkinchi guruh iqtisodchilar bozor munosabatlarida davlatning xarakteri,o‘rni va roli to‘g‘risidagi o‘zlarining ko‘z qarashlarini himoya qildi vaularni qayta o‘zgartirgan holda neoliberalizm guruhini tashkil etdi.Keyinchalik iqtisodiy fanda neoliberal konsepsiyasining asosiy tamoyillari ishlab chiqildi va ularning amaliyotda amal qilishi ko‘rsatibberildi, neoliberalizm oqimi va maktabi shakllantirildi, shuningdek,mazkur konsep- siyaning mohiyati va mazmuni to‘g‘risida bir butuntushunchalar yaratildi.Neoliberalizm: xususiyati va asosiy belgilari. Neoliberalizm, bozor munosabatlari tizimi xo‘jalik yuritishning ancha samarali shakli ekanligi, u iqtisodiy rivojlanish va o‘sish uchun eng qulay shartsharoitlarni yaratib berishi to‘g‘risidagi qoidaga asoslanadi.
Neoliberallar iqtisodiyotni erkinlashtirish, bahoning erkin shakllanish tamoyillaridan, iqtisodiyotda xususiy mulkning va nodavlat xo‘jalik tuzilmalarining yetakchilik rolidan foydalanish tarafdori hisoblanadi.Bunda ular davlatning iqtisodiyotni tartiblashdagi rolini futbolni boshqarib boradigan, lekin o‘yinda ishtirok etishga haqqi bo‘lmagan hakamga o‘xshatadi.